Osmanlı Bankası Müzesi
Salt Galata
Fotoğraf: Mustafa Hazneci, Mayıs 2023
1892 ile 1999 yılları arasında Osmanlı Bankası’nın genel müdürlük binası olarak hizmet vermiş olan Salt Galata, Osmanlı Bankası Müzesi’ne (OBM) de ev sahipliği yapıyor.
Osmanlı Bankası Müzesi, Türkiye’de bir özel banka tarafından kurulmuş ilk müzedir. Osmanlı Bankası Arşiv ve Araştırma Merkezi bünyesinde 2002 yılında kurulan müze, yapıdaki kasa dairelerinin içinde ve katlarda düzenlenmiştir.
Osmanlı İmparatorluğu’nun merkez bankası ve hazinedarı olarak görev yapmış olan Osmanlı Bankası’nın tarihine ışık tutan Osmanlı Bankası Müzesi, içerdiği nesne ve belgelerin yanı sıra yaratıcı tasarımıyla da geç Osmanlı ve erken Cumhuriyet dönemlerinin dünyasını yansıtır. Osmanlı Bankası’nın, kuruluşundan özel ticari banka statüsüne geçtiği 1933’e kadarki seksen yıl içinde yaşadığı önemli değişiklik, gelişme ve krizlerin kronolojik olarak ele alındığı müzede, dönemin şube binaları, müşterileri ve faaliyet alanları vurgulanır. Müze koleksiyonundan seçilmiş belge, fotoğraf, mimari çizim, illüstrasyon ve gazete kupürleri aracılığıyla hem bir kurum olarak Osmanlı Bankası’nın tarihi hem de bir dönemin toplumsal panoraması gözler önüne serilir.
Bankanın kuruluş ve dönüşümü, şube ağının oluşumu ve personel hikâyeleri Salt Galata’nın -1. katında aktarılırken, genel müdürlük binasının yapımına ilişkin sunum giriş katında yer alır. Bu interaktif sunumlara, Salt Araştırma Ferit F. Şahenk Salonu’ndaki kasa dairesinde görülebilen banknot, defter, hisse senedi, sicil ve müşteri dosyaları ile personel fotoğrafları gibi fiziksel arşiv materyalleri eşlik eder.
Arşiv ve konsept çalışması: Edhem Eldem
Tasarım: Bülent Erkmen
Kasa daireleri sergileme birimlerinin tasarım uygulaması: Yeşim Bakırküre ve Ypsilon
İnteraktif sunumların tasarım ve uygulaması: Atay İlgün
Sergileme birimlerinin tasarımı ve uygulaması: Emirhan Altuner
Osmanlı Bankası Hakkında
Ottoman Bank [Bank-ı Osmanî], Britanyalı girişimciler Peter Pasquali ve Stephen Sleigh tarafından, Kraliçe Victoria’nın 24 Mayıs 1856 tarihli fermanıyla İstanbul’da kuruldu. Osmanlı İmparatorluğu’nda gelişmekte olan ticari bankacılık alanına girmeyi hedefleyen banka, Galata’daki Saint Pierre Han’da yaklaşık yirmi memurla hizmete başladı. Sultan Abdülaziz’in 4 Şubat 1863 tarihli fermanıyla Bank-ı Osmanî-i Şahane adını alarak devlet bankası görevini üstlenen kurumun şube ağı, yıllar içinde Libya’da Trablus ve Bingazi, Hicaz’da Hudeyde ve Irak’ın güneyinde Basra’ya kadar Osmanlı coğrafyasına yayıldı. Merkez Bankası’nın hizmete girmesiyle resmî işlev ve sıfatlarını kaybederek 1933’te bir özel bankaya dönüşen Osmanlı Bankası, 1996’da Doğuş Grubu tarafından satın alındı ve 2001’de aynı grup bünyesindeki Garanti Bankası ile birleşerek faaliyetlerine son verdi.
Osmanlı Bankası Müzesi Koleksiyonu’nun Google Arts & Culture’daki çevrimiçi sunumları, bankanın 145 yıllık tarihini arşiv belgeleriyle detaylandırır. İncelemek için tıklayın.
Osmanlı Bankası Müzesi, Türkiye’de bir özel banka tarafından kurulmuş ilk müzedir. Osmanlı Bankası Arşiv ve Araştırma Merkezi bünyesinde 2002 yılında kurulan müze, yapıdaki kasa dairelerinin içinde ve katlarda düzenlenmiştir.
Osmanlı İmparatorluğu’nun merkez bankası ve hazinedarı olarak görev yapmış olan Osmanlı Bankası’nın tarihine ışık tutan Osmanlı Bankası Müzesi, içerdiği nesne ve belgelerin yanı sıra yaratıcı tasarımıyla da geç Osmanlı ve erken Cumhuriyet dönemlerinin dünyasını yansıtır. Osmanlı Bankası’nın, kuruluşundan özel ticari banka statüsüne geçtiği 1933’e kadarki seksen yıl içinde yaşadığı önemli değişiklik, gelişme ve krizlerin kronolojik olarak ele alındığı müzede, dönemin şube binaları, müşterileri ve faaliyet alanları vurgulanır. Müze koleksiyonundan seçilmiş belge, fotoğraf, mimari çizim, illüstrasyon ve gazete kupürleri aracılığıyla hem bir kurum olarak Osmanlı Bankası’nın tarihi hem de bir dönemin toplumsal panoraması gözler önüne serilir.
Bankanın kuruluş ve dönüşümü, şube ağının oluşumu ve personel hikâyeleri Salt Galata’nın -1. katında aktarılırken, genel müdürlük binasının yapımına ilişkin sunum giriş katında yer alır. Bu interaktif sunumlara, Salt Araştırma Ferit F. Şahenk Salonu’ndaki kasa dairesinde görülebilen banknot, defter, hisse senedi, sicil ve müşteri dosyaları ile personel fotoğrafları gibi fiziksel arşiv materyalleri eşlik eder.
Arşiv ve konsept çalışması: Edhem Eldem
Tasarım: Bülent Erkmen
Kasa daireleri sergileme birimlerinin tasarım uygulaması: Yeşim Bakırküre ve Ypsilon
İnteraktif sunumların tasarım ve uygulaması: Atay İlgün
Sergileme birimlerinin tasarımı ve uygulaması: Emirhan Altuner
Osmanlı Bankası Hakkında
Ottoman Bank [Bank-ı Osmanî], Britanyalı girişimciler Peter Pasquali ve Stephen Sleigh tarafından, Kraliçe Victoria’nın 24 Mayıs 1856 tarihli fermanıyla İstanbul’da kuruldu. Osmanlı İmparatorluğu’nda gelişmekte olan ticari bankacılık alanına girmeyi hedefleyen banka, Galata’daki Saint Pierre Han’da yaklaşık yirmi memurla hizmete başladı. Sultan Abdülaziz’in 4 Şubat 1863 tarihli fermanıyla Bank-ı Osmanî-i Şahane adını alarak devlet bankası görevini üstlenen kurumun şube ağı, yıllar içinde Libya’da Trablus ve Bingazi, Hicaz’da Hudeyde ve Irak’ın güneyinde Basra’ya kadar Osmanlı coğrafyasına yayıldı. Merkez Bankası’nın hizmete girmesiyle resmî işlev ve sıfatlarını kaybederek 1933’te bir özel bankaya dönüşen Osmanlı Bankası, 1996’da Doğuş Grubu tarafından satın alındı ve 2001’de aynı grup bünyesindeki Garanti Bankası ile birleşerek faaliyetlerine son verdi.
Osmanlı Bankası Müzesi Koleksiyonu’nun Google Arts & Culture’daki çevrimiçi sunumları, bankanın 145 yıllık tarihini arşiv belgeleriyle detaylandırır. İncelemek için tıklayın.
