2016 SALT Araştırma Fonları Proje Sunumları
Salt Galata
16 Aralık 2016 14.00 – 18.30
1960'larda Kızılay'da açılan Markiz ve Venüs mağazalarının Larissa Araz tarafından çekilmiş fotoğrafları
Enver Arcak, “’Hermana’ 20. Yüzyıl Ankara Yahudileri Görsel Araştırma Projesi”
Enver Arcak, “’Hermana’ 20. Yüzyıl Ankara Yahudileri Görsel Araştırma Projesi”
SALT Galata, Atölye IV
SALT, Dr. Mehmet Bozdoğan’ın (1922-2015) anısına eklenen iki ek fonla bu yıl sekiz araştırma projesini, her biri 10.000 TL değerinde olan SALT Araştırma Fonları ile destekliyor. Bu projelerin araştırma süreçleri ve bulgularının tartışmaya açılacağı sunum, Sibel Bozdoğan, Merve Elveren (SALT), Lorans Tanatar Baruh (SALT), Meltem Toksöz ve Zeynep Yasa Yaman’dan oluşan seçici kurulun katılımıyla gerçekleştirilecek.
2013’te oluşturulan SALT Araştırma Fonları, Türkiye’de görsel pratikler, yapılı çevre, sosyal yaşam ve ekonomik tarih alanlarında özgün belge edinimi ve araştırma projelerini destekler. Ayrıca, SALT Araştırma bünyesindeki birikimlerin değerlendirilmesine katkıda bulunur.
Konuşma dili Türkçe’dir.
PROGRAM
14.00-14.20 Ümit Fırat Açıkgöz, “Küresel Yerellik, Ulusal Modernlik: Erken Cumhuriyet İstanbul’unda Kentsel Dönüşüm ve Tarihî Miras (1923-1949)”
Rice University’de Sanat Tarihi doktorası yapan Açıkgöz’ün araştırması, erken Cumhuriyet dönemi İstanbul’undaki kentsel modernleşme arayışlarını, kent sakinlerini merkeze alarak irdeler. İstanbulluları modernleşmenin esas aktörleri olarak sunan araştırma, kent mekânını hem devlet ve toplum, hem de küresel modernleşme teorileri ile yerel özgüllük ve hassasiyetler arasında çok katmanlı bir müzakere platformu olarak niteler.
14.20-14.40 Esra Bakkalbaşıoğlu, “Doğu’nun Elektriklenmesi”
Doktora çalışmalarını University of Washington’da sürdüren Bakkalbaşıoğlu’nun araştırması, Cumhuriyet’in ilk 20 yılında Doğu ve Güneydoğu’daki muhalif bölgelerin elektriklendirilmesine odaklanır. Periferideki şehirlere elektrik sağlanmasının, merkezî hükümetin güç gösterisine ve bir millet yaratma aracına dönüşümünü inceler.
14.40-15.00 Soru-Cevap
15.00-15.20 Enver Arcak, “‘Hermana’ 20. Yüzyıl Ankara Yahudileri Görsel Araştırma Projesi”
Bilkent Üniversitesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü mezunu Arcak’ın projesi, 20. yüzyıla odaklanarak Ankara Musevi cemaatinin sosyal ve ekonomik hayatına dair yazılı, görsel ve işitsel malzemelerle bir dijital kayıt oluşturulmasını, ortaya çıkarılan kayıtların tekli ve çoklu ekran olarak sunulmasını amaçlar.
15.20-15.40 Burak Çevik, “Merlyn Solakhan’ın Filmlerinin Türkiye Sineması’ndaki Yeri”
Fol Sinema’nın kurucusu olan ve 35. İstanbul Film Festivali’nde Işığın Peşinde bölümünün küratörlüğünü üstlenen Çevik’in araştırması, Solakhan’ın yapmış olduğu ve yapamadığı filmlerin arşivinden hareketle yürütülen coğrafi ve tarihî bir veri çalışmasıyla yönetmenin Türkiye sinemasına katkılarını değerlendirir.
15.40-16.00 Soru-Cevap
16.00-16.30 Ara
16.30-16.50 F. Ali Taptık ve H. Duygu Türemez, “Menfaat, Rıza ve Mülkiyet: Türkiye’de Görsel Sanatlar ve Hukuk”
İTÜ Mimari Tasarım Programı’nda doktora çalışmalarına devam eden Taptık ile Middlesex University London’da İnsan Hakları Hukuku yüksek lisansı yapan Türemez’in araştırması, şu türden senaryoların tartışılması için bir olanak ve zemin yaratmayı amaçlar: “Kamuya açık alanda izin almadan birinin fotoğrafını çektiniz ve daha sonra sergilediniz. Yalnızca sosyal medyada paylaştığınız bu görsel, başka bir sanatçının işine malzeme oldu. Görüntülediğiniz kişi size karşı bir dava açtı. Peki, sizin diğer sanatçının eserindeki hakkınızın sınırları nasıl belirlenecek? Türk hukukunda bu sorulara yanıt verebilecek düzenlemeler mevcut mu? Hukukun, sanatsal üretimdeki çeşitlilik ve dinamizm karşısında, yorum ve mahkeme kararlarında, yasa dışında kullandığı araçlar nelerdir?”
16.50-17.10 Önder Çelik, “Ermeni Altınları ve Definecilik”
Johns Hopkins University’de Antropoloji doktorası yapan Çelik’in araştırması, geçmiş ögelerin bugünle, bugünün gündelik beklenti ve arzularıyla beklenmedik yollarla girdiği etkileşimi incelemeyi amaçlar. Araştırmaya göre, definecilik ve definecilerin kurduğu dünyada geçmiş, ekonomik ve sosyal yıkıntıların ittiği marjinal arzularla şekillenen; hikâyeler, rüyalar ve maddi çevrenin ürettiği, yaşayan ve yeniden şekillenen bir olguya dönüşür.
17.10-17.30 Soru-Cevap
17.30-17.50 Murat Tülek, “Birinci Boğaz Köprüsü’nün Ardından Gündelik Hayatta Değişimler: İstanbul Barosu Kayıtlarının İzinden 1970’lerde İş Yeri-Konut İlişkisi”
Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nde Şehircilik alanında doktora öğrencisi ve Kadir Has Üniversitesi İstanbul Çalışmaları Merkezi’nde misafir araştırmacı olan Tülek’in projesi, Birinci Köprü’nün kullanıma açılmasından önce ve sonra yayımlanan iki baro levhası üzerinden iş yeri-konut ilişkisi ve gündelik hayat pratiklerinin değişimini inceler.
17.50-18.10 Nil Tuzcu, “Ben, İstanbul”
MIT Şehircilik ve Planlama Bölümü ile Harvard University Mellon Urban Initiative’de araştırmacı olan Tuzcu’nun web tabanlı interaktif platform projesi, 20. yüzyıl boyunca İstanbul’da değişen gündelik hayat akışını çeşitli kimlikler üzerinden anlatır. Kurgusal karakterlerin bir gününün harita üzerinden izlenebildiği platform, kullanıcılara geçen yüzyılın önemli sosyal, siyasal, ekonomik ve fiziksel değişimlerine tanıklık etme imkânı sunar.
18.10-18.30 Soru-Cevap
18.30 Kokteyl
SALT, Dr. Mehmet Bozdoğan’ın (1922-2015) anısına eklenen iki ek fonla bu yıl sekiz araştırma projesini, her biri 10.000 TL değerinde olan SALT Araştırma Fonları ile destekliyor. Bu projelerin araştırma süreçleri ve bulgularının tartışmaya açılacağı sunum, Sibel Bozdoğan, Merve Elveren (SALT), Lorans Tanatar Baruh (SALT), Meltem Toksöz ve Zeynep Yasa Yaman’dan oluşan seçici kurulun katılımıyla gerçekleştirilecek.
2013’te oluşturulan SALT Araştırma Fonları, Türkiye’de görsel pratikler, yapılı çevre, sosyal yaşam ve ekonomik tarih alanlarında özgün belge edinimi ve araştırma projelerini destekler. Ayrıca, SALT Araştırma bünyesindeki birikimlerin değerlendirilmesine katkıda bulunur.
Konuşma dili Türkçe’dir.
PROGRAM
14.00-14.20 Ümit Fırat Açıkgöz, “Küresel Yerellik, Ulusal Modernlik: Erken Cumhuriyet İstanbul’unda Kentsel Dönüşüm ve Tarihî Miras (1923-1949)”
Rice University’de Sanat Tarihi doktorası yapan Açıkgöz’ün araştırması, erken Cumhuriyet dönemi İstanbul’undaki kentsel modernleşme arayışlarını, kent sakinlerini merkeze alarak irdeler. İstanbulluları modernleşmenin esas aktörleri olarak sunan araştırma, kent mekânını hem devlet ve toplum, hem de küresel modernleşme teorileri ile yerel özgüllük ve hassasiyetler arasında çok katmanlı bir müzakere platformu olarak niteler.
14.20-14.40 Esra Bakkalbaşıoğlu, “Doğu’nun Elektriklenmesi”
Doktora çalışmalarını University of Washington’da sürdüren Bakkalbaşıoğlu’nun araştırması, Cumhuriyet’in ilk 20 yılında Doğu ve Güneydoğu’daki muhalif bölgelerin elektriklendirilmesine odaklanır. Periferideki şehirlere elektrik sağlanmasının, merkezî hükümetin güç gösterisine ve bir millet yaratma aracına dönüşümünü inceler.
14.40-15.00 Soru-Cevap
15.00-15.20 Enver Arcak, “‘Hermana’ 20. Yüzyıl Ankara Yahudileri Görsel Araştırma Projesi”
Bilkent Üniversitesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü mezunu Arcak’ın projesi, 20. yüzyıla odaklanarak Ankara Musevi cemaatinin sosyal ve ekonomik hayatına dair yazılı, görsel ve işitsel malzemelerle bir dijital kayıt oluşturulmasını, ortaya çıkarılan kayıtların tekli ve çoklu ekran olarak sunulmasını amaçlar.
15.20-15.40 Burak Çevik, “Merlyn Solakhan’ın Filmlerinin Türkiye Sineması’ndaki Yeri”
Fol Sinema’nın kurucusu olan ve 35. İstanbul Film Festivali’nde Işığın Peşinde bölümünün küratörlüğünü üstlenen Çevik’in araştırması, Solakhan’ın yapmış olduğu ve yapamadığı filmlerin arşivinden hareketle yürütülen coğrafi ve tarihî bir veri çalışmasıyla yönetmenin Türkiye sinemasına katkılarını değerlendirir.
15.40-16.00 Soru-Cevap
16.00-16.30 Ara
16.30-16.50 F. Ali Taptık ve H. Duygu Türemez, “Menfaat, Rıza ve Mülkiyet: Türkiye’de Görsel Sanatlar ve Hukuk”
İTÜ Mimari Tasarım Programı’nda doktora çalışmalarına devam eden Taptık ile Middlesex University London’da İnsan Hakları Hukuku yüksek lisansı yapan Türemez’in araştırması, şu türden senaryoların tartışılması için bir olanak ve zemin yaratmayı amaçlar: “Kamuya açık alanda izin almadan birinin fotoğrafını çektiniz ve daha sonra sergilediniz. Yalnızca sosyal medyada paylaştığınız bu görsel, başka bir sanatçının işine malzeme oldu. Görüntülediğiniz kişi size karşı bir dava açtı. Peki, sizin diğer sanatçının eserindeki hakkınızın sınırları nasıl belirlenecek? Türk hukukunda bu sorulara yanıt verebilecek düzenlemeler mevcut mu? Hukukun, sanatsal üretimdeki çeşitlilik ve dinamizm karşısında, yorum ve mahkeme kararlarında, yasa dışında kullandığı araçlar nelerdir?”
16.50-17.10 Önder Çelik, “Ermeni Altınları ve Definecilik”
Johns Hopkins University’de Antropoloji doktorası yapan Çelik’in araştırması, geçmiş ögelerin bugünle, bugünün gündelik beklenti ve arzularıyla beklenmedik yollarla girdiği etkileşimi incelemeyi amaçlar. Araştırmaya göre, definecilik ve definecilerin kurduğu dünyada geçmiş, ekonomik ve sosyal yıkıntıların ittiği marjinal arzularla şekillenen; hikâyeler, rüyalar ve maddi çevrenin ürettiği, yaşayan ve yeniden şekillenen bir olguya dönüşür.
17.10-17.30 Soru-Cevap
17.30-17.50 Murat Tülek, “Birinci Boğaz Köprüsü’nün Ardından Gündelik Hayatta Değişimler: İstanbul Barosu Kayıtlarının İzinden 1970’lerde İş Yeri-Konut İlişkisi”
Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nde Şehircilik alanında doktora öğrencisi ve Kadir Has Üniversitesi İstanbul Çalışmaları Merkezi’nde misafir araştırmacı olan Tülek’in projesi, Birinci Köprü’nün kullanıma açılmasından önce ve sonra yayımlanan iki baro levhası üzerinden iş yeri-konut ilişkisi ve gündelik hayat pratiklerinin değişimini inceler.
17.50-18.10 Nil Tuzcu, “Ben, İstanbul”
MIT Şehircilik ve Planlama Bölümü ile Harvard University Mellon Urban Initiative’de araştırmacı olan Tuzcu’nun web tabanlı interaktif platform projesi, 20. yüzyıl boyunca İstanbul’da değişen gündelik hayat akışını çeşitli kimlikler üzerinden anlatır. Kurgusal karakterlerin bir gününün harita üzerinden izlenebildiği platform, kullanıcılara geçen yüzyılın önemli sosyal, siyasal, ekonomik ve fiziksel değişimlerine tanıklık etme imkânı sunar.
18.10-18.30 Soru-Cevap
18.30 Kokteyl
