Atölye: "For what it's worth..." [Değeri ne olursa olsun...]

Sanatçı: Michael Rakowitz
SALT Galata

Sanatçı Michael Rakowitz, SALT Galata’nın açılış sergilerinden Geçmişe Hücum: Osmanlı İmparatorluğu’nda Arkeolojinin Öyküsü, 1753-1914 için üreteceği müdahale bağlamında, serginin tarihsel anlatımına referansla arkeolojik pratiklerin günlük yaşam içerisinde nasıl işlev görebileceğini araştıracak. Bu kapsamda Rakowitz, farklı muhitlerden ve kuşaklardan İstanbulluları evlerinden, kişisel koleksiyonlarından ya da gündelik yaşamlarından seçtikleri arkeolojik önem taşıyabilecek nesneler ile herkese açık olarak düzenlenecek atölyesine davet ediyor. Bu nesneler, günümüz İstanbul’undaki mevcut yaşam koşullarını niteleyebileceği gibi, geçmiş ya da güncel sosyal çevreler, zevkler, davranış biçimleri ve ekonomik koşullarla da ilişkili olabilir.

Sanatçı, sunulan nesneler arasından projenin kavramsal yaklaşımına uygun olanları, Geçmişe Hücum: Osmanlı İmparatorluğu’nda Arkeolojinin Öyküsü, 1753-1914 için hazırladığı enstalasyonu bağlamında sergilemeyi talep edecek. Bu gündelik eşya ya da kişisel nesneler, İstanbul Arkeoloji Müzesi’nden ödünç alınmış obje ve kitaplarla ilişki içerisinde güncel bir kültür enstitüsü ortamında sergilenecek. Bu sayede, yalnızca sergilenen nesnelerin gerçek değerleri sorgulanmakla kalmayacak; aynı zamanda, kültürel statüleri belirleyip, neyin muhafaza edilmesi gerektiğine karar veren kurumsal otorite de eleştiri süzgecinden geçirilecek.

Katılımcılar, projeye uygun bulunan nesneleri bir sözleşmeyle sergi süresince ödünç verebilir ya da SALT’ın, arkeolojik tarih ile İstanbulluların bellek ve geçmişi düşünme biçimlerini belgeleyen kalıcı koleksiyonuna bağışlayabilirler. Projeye katkıda bulunan herkese, cömert katılımları karşılığında 1875 tarihli 1 Lira’lık Osmanlı banknotunun bir replikası sunulacak.

Atölyenin katılımcıları ayrıca, SALT Galata binasını (eski Osmanlı Bankası binası), 22 Kasım’daki resmi açılışından önce gezme şansını bulacak. Fransız asıllı Levanten mimar Alexandre Vallaury tarafından tasarlanarak 1892 yılında hizmete açılan bina, anıtsal ölçeğinin yanı sıra ön ve arka cephelerde kullanılan neoklasik ve oryantalist mimari üsluplardaki şaşırtıcı farklılık dolayısıyla İstanbul’da benzersizdir. Binanın yeniden işlevlendirme çalışmaları, Ağa Han ödüllü mimar Han Tümertekin yönetiminde Mimarlar Tasarım tarafından yürütülmektedir. Bina, hâlen devam eden mimari çalışmalar kapsamında özgün karakteri ortaya çıkarılacak bir biçimde önceki eklerinden arındırılmakta; mekânsal kurgusu, SALT’ın çok katmanlı programlarının gereksinimlerine göre düzenlenmektedir.

Sanatçı Michael Rakowitz (1973, New York) Chicago ve New York’ta yaşıyor ve çalışıyor. 1998 yılında başlattığı ve hâlen devam etmekte olan paraSITE projesi, binaların ısıtma, havalandırma ya da klima çıkışlarına bağlanarak şişirilen ve evsizler için barınak olarak kullanılan yapılardan oluşuyor. Rakowitz’in işleri P.S.1 MoMA, MassMOCA, Castello di Rivoli, 16. Sidney Bienali, 10. İstanbul Bienali, 8. Sharjah Bienali, Tiran Bienali, Cooper-Hewit Ulusal Tasarım Trienali ve Transmediale 05’te sergilenmiştir. New York’ta Lombard-Freid Projects’te, Torino’da Alberto Peola Arte Contemporanea’da ve Stadtturmgalerie/Kunstraum Innsbruck’ta solo sergiler açan sanatçının kamusal projesi Return 2006 yılında, New York’ta Creative Time’da sunulmuştur. Rakowitz, 2008 Creative Capital Grant, Sharjah Bienali Jüri Ödülü, 2006 New York Foundation for the Arts Mimari ve Çevresel Yapılar Burs Ödülü, 2003 Dena Foundation Ödülü ve 2002 UNESCO DESIGN 21 Büyük Ödülü’nün sahibidir. Solo sergilerinden The worst condition is to pass under a sword which is not one’s own, 2010 yılında Londra’da Tate Modern’de yer almış; yeni projesi The Breakup ise, Al Ma’mal Foundation for Contemporary Art in Jerusalem’de Ekim 2010’da sunulmuştur. Rakowitz, hâlen Northwestern Üniversitesi’nde sanat kuramı ve pratiği alanında doçent olarak ders vermektedir.