Salt Araştırma
Ateşizâde Mehmed Bedreddin Selçûki Arşivi
Hattat Arif Hikmet Bey’in biyografisi (solda), Emirgan İnas Mekteb-i Rüşdiyesi (sağ üstte) ve İsmail Paşa Mektebi (sağ altta), Hadikatü’l-Mekâtib, s. 175
Salt Araştırma, Ateşizâde Mehmed Bedreddin Selçukî Arşivi
Salt Araştırma, Ateşizâde Mehmed Bedreddin Selçukî Arşivi
Maârif Vekâleti’nde (bugün Millî Eğitim Bakanlığı) başkâtip olarak çalışmış Ateşizâde Mehmed Bedreddin Selçukî’nin (1868-1926) arşivi archives.saltresearch.org‘da erişime açıldı.
Salt Araştırma Eğitim Arşivi’ne eklenen koleksiyon, 1890-1925 tarihli belgeleri kapsar ve eğitim konusuna odaklanır. Arşiv, Maârif Vekâleti’nde görev yapmış yaklaşık 7.000 şahsın biyografisinin yanı sıra eğitimle ilgili kitap taslakları, Ateşizâde’nin yazışmaları ve aile fotoğraflarından oluşur. A harfinden Z harfine tasnif edilmiş biyografiler, Maârif Vekâleti’ne bağlı olarak çalışan öğretmen, memur, müstahdem, hafız-ı kütüb (kütüphaneci), müfettiş ve müdürler ile yolu vekâlete düşen ve Osmanlı İmparatorluğu’nun farklı kurumlarında görev yapan doktor, yüzbaşı, onbaşı, kolağası, ferik, binbaşı, kaymakam, kumandan, sanatçı, tercüman ve ressamların çalışma hayatına dair hikâyeleri içerir.
Ateşizâde Mehmed Bedreddin Selçukî Hakkında
1868 yılında Beşiktaş’ta (İstanbul) dünyaya gelen Ateşizâde Mehmed Bedreddin Selçûkî’nin babası, Nazime Sultan’ın kahvecibaşısı Ali Rıza Efendi’dir. Eşi Mehmed Emin Bey’in kızı Safiye Hanım’dır. Sıbyan Mektebi, Emirgan Rüşdiyesi ve Soğukçeşme Askerî Rüşdiyesi’ndeki tahsilinden sonra Lisan Mektebi’ne üç yıl kadar devam etmişse de göz rahatsızlığı nedeniyle muvaffak olamayarak diploma alamadan ve kendi isteğiyle mektepten ayrılır. 1884’te, 16 yaşında iken Dersaadet Gümrük Muhasebe Kalemi’nde çırak olarak çalışmaya başlar. 1885’te Maârif Nezâret-i Celîlesi Mekâtib-i İbtidâiye İdaresi’nde memur olur. 1886’dan 1892’ye kadar Mekâtib-i Gayrimüslim ve Ecnebiye Müfettişliği, Mekâtib Komisyonu, Mekâtib-i İbtidâiye İdaresi, Aş ve Fodula Komisyonu Azalığı ile Zühtü Paşa’ya bağlı olan Tetkîk-i Müellifât Komisyonu’nda memur ve müfettiş olarak görev yapar. Telhis-i Tarih-i Osmânî, Telhis-i Coğrafya-i Umûmî, Risale-i İmla, Saika-i Aşk adlı edebî ve fennî eserleri kaleme alır. Mekteplerin ıslahı, müfredatın yeni usullere uygun şekilde düzenlemesi, mektep idarelerine ilişkin gelirlerin temini için İzmit, Sapanca, Adapazarı, Geyve, Akhisar, Mekece, Taraklı ve Hendek’teki okulları teftiş ve muallimleri imtihan eder. 1909’da İstanbul Vilâyeti Maârif İdaresi Başkitâbeti’ne getirilen Ateşizâde, Nisan 1919’da Kütüphaneler Müfettişliği’ne, Haziran 1919’da Tedrisat-ı İbtidâiye İdaresi Evrak Mümeyyizliği’ne ve Eylül 1920’de Tedrisat-ı İbtidâiye Müdüriyeti Birinci Şube Mümeyyizliği’ne tayin edilir. 1921’de ikinci rütbeden maarif nişanıyla ödüllendirilen Ateşizâde, Maârif Vekâleti Tedrîsât Dairesi’nde dosya memuru iken 7 Nisan 1926’da vefat eder.
Salt Araştırma Kent, Toplum ve Ekonomi Arşivi
Salt Araştırma bünyesinde derlenen ve 2 milyonun üzerinde belgeyi içeren dijital arşivler “Sanat”, “Mimarlık ve Tasarım” ile “Kent, Toplum ve Ekonomi” alanlarını kapsar. Kent, Toplum ve Ekonomi Arşivi’ndeki koleksiyonlar, 19. yüzyıldan günümüze Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyeti’nden birey hikâyeleri ile eğitim, toplum yaşamı ve yapılı çevreye ilişkin belgeleri bir araya getirir. Eğitim Arşivi‘nde 1857’de kurulan ve Cumhuriyet döneminde Maârif Vekâleti adını alan Maârif-i Umûmiyye Nezâreti’nin faaliyetlerine dair muhtelif belgeler yer alır.
Salt Araştırma Eğitim Arşivi’ne eklenen koleksiyon, 1890-1925 tarihli belgeleri kapsar ve eğitim konusuna odaklanır. Arşiv, Maârif Vekâleti’nde görev yapmış yaklaşık 7.000 şahsın biyografisinin yanı sıra eğitimle ilgili kitap taslakları, Ateşizâde’nin yazışmaları ve aile fotoğraflarından oluşur. A harfinden Z harfine tasnif edilmiş biyografiler, Maârif Vekâleti’ne bağlı olarak çalışan öğretmen, memur, müstahdem, hafız-ı kütüb (kütüphaneci), müfettiş ve müdürler ile yolu vekâlete düşen ve Osmanlı İmparatorluğu’nun farklı kurumlarında görev yapan doktor, yüzbaşı, onbaşı, kolağası, ferik, binbaşı, kaymakam, kumandan, sanatçı, tercüman ve ressamların çalışma hayatına dair hikâyeleri içerir.
Ateşizâde Mehmed Bedreddin Selçukî Hakkında
1868 yılında Beşiktaş’ta (İstanbul) dünyaya gelen Ateşizâde Mehmed Bedreddin Selçûkî’nin babası, Nazime Sultan’ın kahvecibaşısı Ali Rıza Efendi’dir. Eşi Mehmed Emin Bey’in kızı Safiye Hanım’dır. Sıbyan Mektebi, Emirgan Rüşdiyesi ve Soğukçeşme Askerî Rüşdiyesi’ndeki tahsilinden sonra Lisan Mektebi’ne üç yıl kadar devam etmişse de göz rahatsızlığı nedeniyle muvaffak olamayarak diploma alamadan ve kendi isteğiyle mektepten ayrılır. 1884’te, 16 yaşında iken Dersaadet Gümrük Muhasebe Kalemi’nde çırak olarak çalışmaya başlar. 1885’te Maârif Nezâret-i Celîlesi Mekâtib-i İbtidâiye İdaresi’nde memur olur. 1886’dan 1892’ye kadar Mekâtib-i Gayrimüslim ve Ecnebiye Müfettişliği, Mekâtib Komisyonu, Mekâtib-i İbtidâiye İdaresi, Aş ve Fodula Komisyonu Azalığı ile Zühtü Paşa’ya bağlı olan Tetkîk-i Müellifât Komisyonu’nda memur ve müfettiş olarak görev yapar. Telhis-i Tarih-i Osmânî, Telhis-i Coğrafya-i Umûmî, Risale-i İmla, Saika-i Aşk adlı edebî ve fennî eserleri kaleme alır. Mekteplerin ıslahı, müfredatın yeni usullere uygun şekilde düzenlemesi, mektep idarelerine ilişkin gelirlerin temini için İzmit, Sapanca, Adapazarı, Geyve, Akhisar, Mekece, Taraklı ve Hendek’teki okulları teftiş ve muallimleri imtihan eder. 1909’da İstanbul Vilâyeti Maârif İdaresi Başkitâbeti’ne getirilen Ateşizâde, Nisan 1919’da Kütüphaneler Müfettişliği’ne, Haziran 1919’da Tedrisat-ı İbtidâiye İdaresi Evrak Mümeyyizliği’ne ve Eylül 1920’de Tedrisat-ı İbtidâiye Müdüriyeti Birinci Şube Mümeyyizliği’ne tayin edilir. 1921’de ikinci rütbeden maarif nişanıyla ödüllendirilen Ateşizâde, Maârif Vekâleti Tedrîsât Dairesi’nde dosya memuru iken 7 Nisan 1926’da vefat eder.
Salt Araştırma Kent, Toplum ve Ekonomi Arşivi
Salt Araştırma bünyesinde derlenen ve 2 milyonun üzerinde belgeyi içeren dijital arşivler “Sanat”, “Mimarlık ve Tasarım” ile “Kent, Toplum ve Ekonomi” alanlarını kapsar. Kent, Toplum ve Ekonomi Arşivi’ndeki koleksiyonlar, 19. yüzyıldan günümüze Osmanlı İmparatorluğu ve Türkiye Cumhuriyeti’nden birey hikâyeleri ile eğitim, toplum yaşamı ve yapılı çevreye ilişkin belgeleri bir araya getirir. Eğitim Arşivi‘nde 1857’de kurulan ve Cumhuriyet döneminde Maârif Vekâleti adını alan Maârif-i Umûmiyye Nezâreti’nin faaliyetlerine dair muhtelif belgeler yer alır.
