Meydanda bir elma çiçeği kokusu
Sevinç Çalhanoğlu
23 Ocak 2024
Fotoğraf: Sevinç Çalhanoğlu
Metin Deneyleri Alanı’nın Reşad Ekrem Koçu ve İstanbul Ansiklopedisi Arşivi’nden yola çıkarak beş yazarın katkısıyla hazırladığı “Eksik Şehir” yazı dizisi kapsamında yayımlanmaktadır.
Korkunç kokulu ev içlerinden origan kokulu şık kızlar çıkardı.
Toprak ve papatyalı yol keskin bir koku ile dolu, yıldızlar çok yakındı.
Burnuma ayva, muşmula kokusu geliyordu.
Gül sirkesinin kokusunu da duyar gibi oldu.
Mis gibi kahve kokuyor.
Belki de yanındaki kızdan geçmiş bir pudra kokusu vardı.
Rıhtımda kızlar keskin keskin ter kokuyordu.
Yosun ve deniz kabukları kokuyor.
Aylardır yıkanmamış ağır insan kokusu.
Burnuma bir at sidiği kokusu geldi.
Yağmurlu günün içine sinmiş çay kokusu.
Odadan marsık kokusuna karışmış bir karanfil kokusunu hatırlatan.
Yırtık bir muşamba kokusuyla beraber.
Yıkanmamış eski bir mendil kokusu fırladı.
Esmer ve çilek kokulu kollarının.
Ağzından rakı kokusu geliyordu.
Yüzüne bakınca bir süt kokusu duyar gibi oldum.
Gözleri acıtan bir amonyak kokusu.
Odası hâlâ kaçak tütün kokuyordu.
Kereviz kokusu da ne keskin, ne güzeldi!
Bozulmaya başlayan bir karpuz kokusu etrafımızı sardı.
Arnavutköy tepelerine doğru yürürken burnumuza hâlâ menekşe kokusu geliyordu.
Belki semtlerin kokuları da vardır.
Galata sokakları rakı kokusu içinde uyanıyordu.
Meydanda bir elma çiçeği kokusu duydu.
Dükkânlar da ayrı ayrı kokabilir.
Odanın içinde ıhlamur çiçeği kokusu vardı.
Bir pamuk ve ispirto kokusu.
Para kazanmak kokulu pis iştir ama kokudan kokuya fark vardır.
Kimi koku benimkisi gibi aşikârdır
Kimisi gizli.
- - -
“Meydanda bir elma çiçeği kokusu”, Reşad Ekrem Koçu ile Sait Faik Abasıyanık’ın İstanbul’la kurduğu ilişkiden ilhamla bir “koku-diyaloğu” başlatıyor.
Bursa Erkek Lisesi’nde okuyan Reşad Ekrem Koçu ve Sait Faik Abasıyanık’ın, tanışıklıklarına rağmen ilişkilerinin iyi olmadığı bilinir. Oysa, aynı döneme tanıklık eden bu iki yazar arasında sıkı bir yakınlık kurmak hiç zor değil. Reşad Ekrem Koçu’nun ansiklopedisindeki kişiler, Sait Faik Abasıyanık ile doğrudan iletişimde gibidir, ikisinin de şehre ve şehir yaşayanlarına yaklaşma hâlleri birbiriyle örtüşür.
Reşad Ekrem Koçu’nun yöntemiyle iz sürerek, Sait Faik öykülerinden bir araya getirilen kokulu cümleler şiirinde, eksik kalmış bir dostluk ve onların örtüşen İstanbul’u kurgulanıyor. “Meydanda bir elma çiçeği kokusu”nda İstanbul, bazısı tanıdık olmasına rağmen eksikliği hissedilen, bazısı şairin bile aşina olmadığı kokular eşliğinde, deniz kıyısından sokak aralarına açılan bir harita gibi beliriyor.
Sait Faik Abasıyanık’ın öykülerinden İş Bankası Kültür Yayınları’nın ve Darüşşafaka Cemiyeti’nin izniyle kurgulanmıştır.
- - -
Sevinç Çalhanoğlu, 1988’de İstanbul’da doğdu. Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü’nden mezun oldu. Çalışmaları mekânın hafızası, yas ve çocukluk anlatıları etrafında şekillenir. Yayımlanan kitapları: Evde Bir Gezinti (Periferik) (Nod Yayınları, 2016), Et/ve/Fal (Heterotopya Yayınları, 2017), My Life in Curves Recently (Bored Wolves, 2020), A Promenade at Home (Bored Wolves, 2021) ve Gezintide Bir Ev (Can LAB, 2021).
Korkunç kokulu ev içlerinden origan kokulu şık kızlar çıkardı.
Toprak ve papatyalı yol keskin bir koku ile dolu, yıldızlar çok yakındı.
Burnuma ayva, muşmula kokusu geliyordu.
Gül sirkesinin kokusunu da duyar gibi oldu.
Mis gibi kahve kokuyor.
Belki de yanındaki kızdan geçmiş bir pudra kokusu vardı.
Rıhtımda kızlar keskin keskin ter kokuyordu.
Yosun ve deniz kabukları kokuyor.
Aylardır yıkanmamış ağır insan kokusu.
Burnuma bir at sidiği kokusu geldi.
Yağmurlu günün içine sinmiş çay kokusu.
Odadan marsık kokusuna karışmış bir karanfil kokusunu hatırlatan.
Yırtık bir muşamba kokusuyla beraber.
Yıkanmamış eski bir mendil kokusu fırladı.
Esmer ve çilek kokulu kollarının.
Ağzından rakı kokusu geliyordu.
Yüzüne bakınca bir süt kokusu duyar gibi oldum.
Gözleri acıtan bir amonyak kokusu.
Odası hâlâ kaçak tütün kokuyordu.
Kereviz kokusu da ne keskin, ne güzeldi!
Bozulmaya başlayan bir karpuz kokusu etrafımızı sardı.
Arnavutköy tepelerine doğru yürürken burnumuza hâlâ menekşe kokusu geliyordu.
Belki semtlerin kokuları da vardır.
Galata sokakları rakı kokusu içinde uyanıyordu.
Meydanda bir elma çiçeği kokusu duydu.
Dükkânlar da ayrı ayrı kokabilir.
Odanın içinde ıhlamur çiçeği kokusu vardı.
Bir pamuk ve ispirto kokusu.
Para kazanmak kokulu pis iştir ama kokudan kokuya fark vardır.
Kimi koku benimkisi gibi aşikârdır
Kimisi gizli.
“Meydanda bir elma çiçeği kokusu”, Reşad Ekrem Koçu ile Sait Faik Abasıyanık’ın İstanbul’la kurduğu ilişkiden ilhamla bir “koku-diyaloğu” başlatıyor.
Bursa Erkek Lisesi’nde okuyan Reşad Ekrem Koçu ve Sait Faik Abasıyanık’ın, tanışıklıklarına rağmen ilişkilerinin iyi olmadığı bilinir. Oysa, aynı döneme tanıklık eden bu iki yazar arasında sıkı bir yakınlık kurmak hiç zor değil. Reşad Ekrem Koçu’nun ansiklopedisindeki kişiler, Sait Faik Abasıyanık ile doğrudan iletişimde gibidir, ikisinin de şehre ve şehir yaşayanlarına yaklaşma hâlleri birbiriyle örtüşür.
Reşad Ekrem Koçu’nun yöntemiyle iz sürerek, Sait Faik öykülerinden bir araya getirilen kokulu cümleler şiirinde, eksik kalmış bir dostluk ve onların örtüşen İstanbul’u kurgulanıyor. “Meydanda bir elma çiçeği kokusu”nda İstanbul, bazısı tanıdık olmasına rağmen eksikliği hissedilen, bazısı şairin bile aşina olmadığı kokular eşliğinde, deniz kıyısından sokak aralarına açılan bir harita gibi beliriyor.
Sait Faik Abasıyanık’ın öykülerinden İş Bankası Kültür Yayınları’nın ve Darüşşafaka Cemiyeti’nin izniyle kurgulanmıştır.
Sevinç Çalhanoğlu, 1988’de İstanbul’da doğdu. Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü’nden mezun oldu. Çalışmaları mekânın hafızası, yas ve çocukluk anlatıları etrafında şekillenir. Yayımlanan kitapları: Evde Bir Gezinti (Periferik) (Nod Yayınları, 2016), Et/ve/Fal (Heterotopya Yayınları, 2017), My Life in Curves Recently (Bored Wolves, 2020), A Promenade at Home (Bored Wolves, 2021) ve Gezintide Bir Ev (Can LAB, 2021).
