Açık Ders:
"Mimarlık Kuramı Tarih mi Oldu?"
Ayşen Savaş
Salt Galata
30 Mart 2024 15.00
İkinci Dünya Savaşı sırasında İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nde koruma altına alınan Satrap Lahdi
Salt Araştırma, Ali Saim Ülgen Arşivi
Salt Araştırma, Ali Saim Ülgen Arşivi
Kat -2, Oditoryum
Türkiye’de Mimarlık Eğitimi: 18. Yüzyıldan Günümüze Kurumsallaşma Eşikleri sergisi kapsamında düzenlenen açık derste mimar-akademisyen Ayşen Savaş, “mimarlık kuramı tarih mi oldu?” sorusuna odaklanacak. Bu sorudan hareketle mimarlık kuramının günümüzdeki geçerliliğini, özgünlük ve otonomi kavramları etrafında tartışmaya açacak.
Oturumun içeriğini Ayşen Savaş şöyle ifade ediyor:
“Bu sorunun farklı biçimlerde okunabilmesi mümkün: Örneğin, mimarlık kuramının da tarihe mal olduğu iddia edilerek günümüz koşullarındaki geçerliliği sorgulanabilir. Öte yandan mimarlık kuramının, özelleşmiş tarihinden ayrılamayacağının kabulüyle konunun eksik ele alınıp yorumlandığı da söylenebilir. Bu perspektiften bakıldığında mimarlık kuramının ‘özgünlüğü’ ve ‘otonomisi’ ile ilgili meseleler; özellikle de diğer alanlardaki kuramlardan ve kurumsal yapılardan bağımsız, evrensel bir niteliği olup olmadığı sorgulanmaya muhtaç duruyor.
Mimarlık kuramını oluşturan unsurlar ile süreçlerin, ilk bakışta diğer bilimsel alanlara kıyasla daha kolay anlaşılır ve paylaşılır olduğu düşünülebilir. Bu varsayım, disiplinin gücünü gösterir nitelikte olmakla birlikte kırılganlığını da açığa vuruyor. Tam da bu noktada tartışmaya açılacak konu, mimarlığın farklı bakış açılarıyla okunduğunda değerlenen özellikleri ile toplumlaştırma sürecindeki araçları üzerine olmalı. Mimari ürünün ‘eser’ olma niteliğinin, mimarın elinden çıktıktan hemen sonra ‘binaya’, ‘mevcut arketiplere’ ya da sıradan bir ‘yapıya’ dönüşmesi veya yeniden dönüştürülebilecek bir ‘meta’ya indirgenmesi, bu sorunsalı önemli kılıyor. Başlangıçtaki sorumuza geri dönersek: Tüm bu süreçlerin ardından ‘özgün’ ve ‘otonom’ bir mimarlıktan hâlâ söz edilebilir mi?”
Program herkesin katılımına açık ve ücretsizdir. Katılım için başvuru formunun doldurulması gerekmektedir.
Türkiye’de Mimarlık Eğitimi: 18. Yüzyıldan Günümüze Kurumsallaşma Eşikleri sergisi Jotun ve Kalebodur’un destekleri, Eureko Sigorta’nın katkılarıyla gerçekleştirilmektedir.
Prof. Dr. Ayşen Savaş, yüksek lisans çalışmalarını tarihî eserlerin kültür amaçlı yapılara dönüşümü üzerine Orta Doğu Teknik Üniversitesi ve Londra Üniversitesi’nde tamamladı. Doktora derecesini temsil kuramları üzerine Massachussetts Institute of Technology’den aldı. Türkiye’de son yıllarda kurulan ve yeniden yapılandırılan birçok müzenin oluşum ve dönüşüm projesine katkıda bulunmuş ve birçok tarihi yapının müzeye dönüştürülme sürecini yürütmüştür. Uluslararası Müzeler Konseyi (ICOM) üyesi olarak 2013 yılında Türkiye’yi Brezilya’nın Rio de Janeiro kentinde temsil etmiş; 2010 yılında Şanghay’da (Çin) düzenlenen Dünya Fuarı’ndaki (EXPO) Türkiye Pavyonu için geliştirdiği tasarım konsepti ikincilik ödülüne layık görülmüştür. Hâlen ODTÜ Mimarlık Fakültesi’nde kuram ve tasarım dersleri vermektedir.
Türkiye’de Mimarlık Eğitimi: 18. Yüzyıldan Günümüze Kurumsallaşma Eşikleri sergisi kapsamında düzenlenen açık derste mimar-akademisyen Ayşen Savaş, “mimarlık kuramı tarih mi oldu?” sorusuna odaklanacak. Bu sorudan hareketle mimarlık kuramının günümüzdeki geçerliliğini, özgünlük ve otonomi kavramları etrafında tartışmaya açacak.
Oturumun içeriğini Ayşen Savaş şöyle ifade ediyor:
“Bu sorunun farklı biçimlerde okunabilmesi mümkün: Örneğin, mimarlık kuramının da tarihe mal olduğu iddia edilerek günümüz koşullarındaki geçerliliği sorgulanabilir. Öte yandan mimarlık kuramının, özelleşmiş tarihinden ayrılamayacağının kabulüyle konunun eksik ele alınıp yorumlandığı da söylenebilir. Bu perspektiften bakıldığında mimarlık kuramının ‘özgünlüğü’ ve ‘otonomisi’ ile ilgili meseleler; özellikle de diğer alanlardaki kuramlardan ve kurumsal yapılardan bağımsız, evrensel bir niteliği olup olmadığı sorgulanmaya muhtaç duruyor.
Mimarlık kuramını oluşturan unsurlar ile süreçlerin, ilk bakışta diğer bilimsel alanlara kıyasla daha kolay anlaşılır ve paylaşılır olduğu düşünülebilir. Bu varsayım, disiplinin gücünü gösterir nitelikte olmakla birlikte kırılganlığını da açığa vuruyor. Tam da bu noktada tartışmaya açılacak konu, mimarlığın farklı bakış açılarıyla okunduğunda değerlenen özellikleri ile toplumlaştırma sürecindeki araçları üzerine olmalı. Mimari ürünün ‘eser’ olma niteliğinin, mimarın elinden çıktıktan hemen sonra ‘binaya’, ‘mevcut arketiplere’ ya da sıradan bir ‘yapıya’ dönüşmesi veya yeniden dönüştürülebilecek bir ‘meta’ya indirgenmesi, bu sorunsalı önemli kılıyor. Başlangıçtaki sorumuza geri dönersek: Tüm bu süreçlerin ardından ‘özgün’ ve ‘otonom’ bir mimarlıktan hâlâ söz edilebilir mi?”
Program herkesin katılımına açık ve ücretsizdir. Katılım için başvuru formunun doldurulması gerekmektedir.
Türkiye’de Mimarlık Eğitimi: 18. Yüzyıldan Günümüze Kurumsallaşma Eşikleri sergisi Jotun ve Kalebodur’un destekleri, Eureko Sigorta’nın katkılarıyla gerçekleştirilmektedir.
Prof. Dr. Ayşen Savaş, yüksek lisans çalışmalarını tarihî eserlerin kültür amaçlı yapılara dönüşümü üzerine Orta Doğu Teknik Üniversitesi ve Londra Üniversitesi’nde tamamladı. Doktora derecesini temsil kuramları üzerine Massachussetts Institute of Technology’den aldı. Türkiye’de son yıllarda kurulan ve yeniden yapılandırılan birçok müzenin oluşum ve dönüşüm projesine katkıda bulunmuş ve birçok tarihi yapının müzeye dönüştürülme sürecini yürütmüştür. Uluslararası Müzeler Konseyi (ICOM) üyesi olarak 2013 yılında Türkiye’yi Brezilya’nın Rio de Janeiro kentinde temsil etmiş; 2010 yılında Şanghay’da (Çin) düzenlenen Dünya Fuarı’ndaki (EXPO) Türkiye Pavyonu için geliştirdiği tasarım konsepti ikincilik ödülüne layık görülmüştür. Hâlen ODTÜ Mimarlık Fakültesi’nde kuram ve tasarım dersleri vermektedir.
