İpek Duben:
Ten, Beden, Ben

Salt’ın yeni basılı yayını İpek Duben: Ten, Beden, Ben, erkek şiddetinden toplumsal cinsiyete, yerinden edilme ve göçten tüketim alışkanlıklarına uzanan konuları irdeleyen İpek Duben’in pratiğini kapsamlı olarak ele alıyor. Türkçe ve İngilizce dillerinde ayrı hazırlanan yayın, adını 2021-2022’de Salt Beyoğlu’nda düzenlenen sergiden alıyor.

Vasıf Kortun’un yayıma hazırladığı kitabın tasarımını Esen Karol üstlendi. Yayın, Kortun’un 2020-2021’de sanatçı ile gerçekleştirdiği “Benim Hikâyem” başlıklı söyleşinin yanı sıra Kaelen Wilson-Goldie, Marianne Hirsch ve Işın Önol’un yazıları ile Duben’in 1991’de Maçka Sanat Galerisi’ndeki sergisi sırasında düzenlenen “Modernizm ve 1980’lerde Sanat” başlıklı panelin dökümünü bir araya getiriyor. “Benim Hikâyem”, Duben’in İstanbul’dan ABD’ye uzanan eğitimini ve sanata ilgisini etraflıca inceliyor. 1980’lerden günümüze üretimini odağına alan söyleşi, Duben ile Kortun’un söz konusu dönemde Türkiye sanat ortamına dair görüşlerini de içeriyor. Kaelen Wilson-Goldie, Duben’in pratiğinin yerel ve Batılı kanonlardan kopan, uyarıcı yönlerini ele alırken Marianne Hirsch, sanatçının işlerinde sıklıkla kullandığı beden imgesinden hareketle kadın bedeninin temsiliyetine dair açılımlar sunuyor. Işın Önol ise Duben’in yaşamının büyük bir bölümünü geçirdiği Türkiye ile ABD’nin sosyoekonomik, politik ve sanatsal bağlamları arasındaki “arada kalma” durumunu gündeme getiriyor. Beral Madra’nın moderatörlüğünde, Gülsün Karamustafa, Vasıf Kortun, Jale Parla, Yalçın Sadak, Deniz Şengel, Sezer Tansuğ ile Canan Tolon’un katılımı ve katkılarıyla gerçekleştirilen panelin dökümü ise 1980’lerde Türkiye’de resim sanatını tarihsel bağlamda değerlendirerek tartışmaya açıyor.

İpek Duben: Ten, Beden, Ben, sanat yazarı ve sanat tarihçisi konumundan bağımsız olarak Duben’in sanat pratiğine odaklanıyor. Siyaset bilimi öğreniminden sanat ve sanat tarihi eğitimine geçişini, Türkiye ile ABD arasında resimle başlayan ve enstalasyon, sanatçı kitabı, video gibi farklı türlere evrilen üretimini detaylandırıyor. Yayın, bir araya getirdiği yazılar aracılığıyla Duben’in 1984’te Victoria and Albert Museum’da karşılaştığı minyatürlerin üretimine etkisini, kendi beden imgesini yoğun biçimde kullandığı işlerini tartışıyor; pratiğinde öne çıkan meseleleri ele alış nedenleri ve biçimlerini irdeliyor.

İpek Duben’in üretimine dair belge ve fotoğrafları bir araya getiren ve yayın ile eş zamanlı olarak erişime açılan arşivini incelemek için tıklayın.

İpek Duben: Ten, Beden, Ben yayını kapsamında 26 Mart Salı günü saat 19.00’da Salt Galata’da bir söyleşi gerçekleştirilecek. Kitabın tasarımcısı Esen Karol ve çevirmeni Çağla Özbek ile Prof. Dr. Turgut Tarhanlı’nın bir araya geleceği programın detayları için tıklayın.

İpek Duben Hakkında
Arnavutköy Amerikan Kız Koleji’nden (Robert Kolej) mezun olduktan sonra 1963’te Agnes Scott College’da siyaset bilimi alanında lisans öğrenimi gördü. 1965’te Chicago Üniversitesi’nde aynı alanda yüksek lisans eğitimini tamamlayan Duben, 1969’da tez aşamasına kadar sürdürdüğü doktora çalışmasını sanatla uğraşmak üzere yarıda bıraktı. 1972–1976 yıllarında New York Studio School’da sanat eğitimi aldı. İstanbul’a döndükten sonra bir yandan sergiler açarken, bir yandan da aralarında Milliyet Sanat, Tarih ve Toplum, Yeni Boyut ve Sanat Çevresi‘nin bulunduğu birçok dergide sanat eleştirileri yazdı. 1984’te Mimar Sinan Üniversitesi’nde sanat tarihi doktorasını tamamladı. Uluslararası Plastik Sanatlar Derneği ile Resim ve Heykel Müzeleri Derneği’nde çalışmalar yürüten Duben, İstanbul Teknik Üniversitesi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Boğaziçi Üniversitesi ve İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde çeşitli dönemlerde ders verdi.

Duben’in bugüne kadar yayımlanmış kitapları arasında İpek Duben: Yazı ve Söyleşileri 1978–2010, Türk Resmi ve Eleştirisi: 1880–1950 ile eş editörlüğünü yaptığı Seksenlerde Türkiye’de Çağdaş Sanat: Yeni Açılımlar ve Çağdaş Düşünce ve Sanat bulunuyor.

Sanatçının kişisel sergileri arasında Ten, Beden, Ben (Salt Beyoğlu, İstanbul, 2021-2022), Melekler ve Soytarılar (Pi Artworks, İstanbul, 2020), in via incognito (Pi Artworks, Londra, 2018), Onlar (Salt Galata, İstanbul, 2015 ve Fabrica, Brighton, 2017), LoveGame (Merdiven Art Space, İstanbul, 2017) yer alıyor. Social Work (Frieze Art Fair, Londra, 2018), 4. Uluslararası Mardin Bienali (Mardin, 2018), Poetry and Exile (British Museum, Londra, 2014), 13. İstanbul Bienali (İstanbul, 2013), Hayal ve Hakikat (İstanbul Modern, 2011), A Dream… But Not Yours (The National Museum of Women in the Arts, Washington, 2010) ise sanatçının Türkiye ve yurt dışında katıldığı grup sergilerindendir.

Duben’in işlerinin yer aldığı koleksiyonlar arasında British Museum (Londra), Wien Museum (Viyana), Bibliotheca Alexandrina (İskenderiye), King St. Stephen Museum (Székesfehérvár), Museum Volkenkunde (Rotterdam), İstanbul Modern (İstanbul), Arter (İstanbul), Zorlu Vakfı (İstanbul) ve Center for Book Arts (New York) yer almaktadır.

***

İpek Duben: Ten, Beden, Ben
Türkçe, 272 sayfa ©2024 Salt/Garanti Kültür A.Ş. (İstanbul)
ISBN: 978-605-69760-9-4
Editör: Vasıf Kortun
Yayın Koordinatörü: Sezin Romi
Metinler: Işın Önol, Kaelen Wilson-Goldie, Marianne Hirsch
Söyleşi: İpek Duben, Vasıf Kortun
İngilizce’den Türkçe’ye Çeviri: Çağla Özbek
Düzelti: Özlem Altunok
Tasarım: Esen Karol
Baskı: Ofset Yapımevi

Satış noktaları: Robinson Crusoe 389 Kitabevi (Salt Beyoğlu ve Salt Galata) (Kitabevlerinde lisans ve lisansüstü öğrencilerine %15 indirim)

Bu kitap, Banu ve Hakan Çarmıklı’nın desteğiyle yayımlanmıştır. Kitabın kâğıdı Umur Basım A.Ş.’nin desteğiyle temin edilmiştir.

İpek Duben: Ten, Beden, Ben Podcast Serisi
Salt ve Sanat Kritik iş birliğiyle, Zeynep Nur Ayanoğlu ve Abdullah Ezik tarafından hazırlanan podcast serisinde İpek Duben’in yanı sıra davetli küratörler ile yazarlar, sanatçının pratiği ve Türkiye sanat tarihindeki yeri üzerine konuşuyor.

Hazırlayan ve Sunan: Zeynep Nur Ayanoğlu ve Abdullah Ezik
Ses Yönetmeni: Berkan Yıldız
Seslendirme: Uluç Esen
Müzik: Persenk