Hazine Sandıkları veya Araçlar:
Sanat Koleksiyonları Üzerine Bazı Tarihler ve Spekülasyonlar
Salt Galata
25 Mayıs – 26 Mayıs 2012
SALT Galata, Oditoryum
SALT ve VanAbbemuseum arasındaki 2012 yılı iş birliği çerçevesinde SALT Galata’da İki Günlük Sempozyum
SALT ve VanAbbemuseum iş birliğinde gerçekleştirilen bir yıllık İstanbul Eindhoven-SALTVanAbbe projesi, SALT mekânlarında birbirini takip eden üç sergiden oluşuyor. 2012 yılı boyunca İstanbul’da “geçici bir müze” gibi işlev gören bu seri, Van Abbemuseum koleksiyonundan işler ile Türkiye’den seçili işleri bir araya getiriyor.
İstanbul’daki olağanüstü derecede canlı kültür hayatı, küresel anlamda doğu ve güneye doğru belirgin bir kültürel kayma yaşandığını doğruluyor. Ancak kentin, 20. yüzyıldan gerek bölgesel gerekse de uluslararası sanat koleksiyonları anlamında ciddi bir açığı var. Bu nedenle kuram ve anlatılar sanat eserlerinin kendi tarihine bağlanamıyor, karşılaştırmalı tarihsel okumalar yeterince yapılamıyor.
Batı Avrupa ve ABD’deki kurumlar mali zorluklar yaşıyor ve alışılagelmiş destek yapıları ile izleyicilerini kaybediyorken, dünyanın başka bölgelerinde yeni güç koridorları ve kültürel bağlantı noktaları oluşuyor. Bu noktalarda, gelişmekte olan pazarlar ve yeni ekonomilerin gittikçe artan kurumsal kültür hizmet talepleri söz konusu. Yeni küresel ihtiyaçları değerlendirirken yerel destekleri oluşturan ögelerin zayıfladığı yeni durumda, kapsamlı koleksiyonlara sahip kurumları zorlu olasılıklar ve kafa karıştırıcı etik sorular bekliyor.
Bu bağlamda hazırlanan “Hazine Sandıkları veya Araçlar: Sanat Koleksiyonları Üzerine Bazı Tarihler ve Spekülasyonlar” sempozyumu, kurumlararası iş birlikleri üzerine araştırmaya dayalı yeni ve etkili yaklaşımlar ile uluslararası bilgi oluşturulabilmesi ve kurumların yönetimsel müdahalelere karşı itibarını koruyabilmesi için ortak stratejileri tartışmaya açacak.
Sempozyum, Türkiye ve Hollanda arasındaki diplomatik ilişkilerin 400. yılı münasebetiyle düzenlenen İstanbul Eindhoven-SALTVanAbbe iş birliğinin bir parçasıdır. Ayrıca, Uluslararası Müzeler Konseyi (ICOM) Modern Sanat Müzeleri ve Koleksiyonları Uluslararası Komitesi’nin (CIMAM) 12-14 Kasım 2012 tarihlerinde SALT’ın ev sahipliğinde düzenleyeceği “Museums Beyond the Crises” [Krizlerin Ötesinde Müzeler] başlıklı yıllık konferansa giriş niteliğindedir.
Katılım ücretsizdir.
Sempozyum dili İngilizce’dir; simultane çeviri mevcuttur.
Outset desteğiyle gerçekleştirilmektedir.
25 MAYIS CUMA
14.30-14.45 Giriş / Charles Esche (Van Abbemuseum)
14.45-15.30 Zdenka Badovinac (Moderna galerija)
15.30-16.15 Wassan Al-Khudairi (Mathaf)
16.15-16.30 Ara
16.30-17.45 Türkiye’deki Durum I
Levent Çalıkoğlu (İstanbul Modern), Haro Cümbüşyan (Collectorspace)
17.45-18.15 Özet ve Türkiye için çıkarımlar / Charles Esche
26 MAYIS CUMARTESİ
10.30-10.45 Giriş / Vasıf Kortun (SALT)
10.45-11.30 “Curating the Collection” [Koleksiyon Küratörlüğü] / Steven ten Thije
11.30-11.45 Ara
11.45-12.30 Georg Schöllhammer (tranzit.at)
12.30-13.15 Bartomeu Marí Ribas (MACBA)
13.15-14.45 Ara
14.45-15.30 Jesús María Carrillo Castillo (Museo Reina Sofía)
15.30-16.15 Antonia Carver (Art Dubai)
16.15-16.30 Ara
16.30-17.30 Türkiye’deki Durum II
Can Elgiz (Proje4L), Emre Baykal (ARTER)
17.30-18.00 Charles Esche ve Vasıf Kortun’un moderatörlüğünde açık tartışma
Wassan Al-Khudairi
Wassan Al-Khudairi, 2007 itibariyle Koleksiyonlar Küratörü olarak modern sanatlar müzesi Mathaf’ta çalıştı. Müzenin kuruluşu ve günümüzdeki yapısına dönüşümünde rol aldı; 2010’da ise direktörlük görevini üstlendi. Kısa bir süre önce, doktora sonrası akademik çalışmalarını sürdürmek üzere bu pozisyondan ayrıldı.
Araştırma konuları arasında modern Arap sanatı, özellikle de Irak bulunan Al-Khudairi, Mathaf’ın kalıcı koleksiyonundan bir seçki niteliğindeki Sajjil:A Century of Modern Art (2010-2011) adlı açılış sergisinin küratöryel ekibinde yer aldı. Bu yıl içerisinde Güney Kore’de gerçekleştirilecek olan 9. Gwangju Bienali’nin altı sanatsal direktöründen biri olarak görevlendirildi. Aslen Iraklı olan Al-Khudairi, Kuveyt, Suudi Arabistan, Mısır ve Birleşik Krallık ile Atlanta’daki High Museum of Art ve New York’taki Brooklyn Museum of Art’ta çalışmak üzere ABD’de yaşadı. Londra’daki School of Oriental and African Studies’te (SOAS) İslam Sanatı ve Mimari üzerine yaptığı yüksek lisans eğitimini üstün dereceyle tamamladı.
Zdenka Badovinac
Moderna galerija Direktörü Zdenka Badovinac, tarihi yeniden tanımlama süreçleri ile güncel sanattaki farklı avangart geleneklerin sorularına odaklanır. Bu konudaki ilk çalışması, 1998’de Moderna galerija’da, 2001’de ise New York’taki Exit Art’ta açılan Body and the East: From the 1960s to the Present sergisidir. 2000’de Moderna galerija’da açılan 2000+ Arteast Collection: The Art of Eastern Europe in Dialogue with the West sergisini, yine Badovinac’ın küratörlüğünde, çoğunlukla Moderna galerija’da düzenlenen bir dizi Arteast sergisi takip etmiştir: Form-Specific (2003); Victor Misiano ve Igor Zabel’in eşküratörlüğünde 7 Sins: Ljubljana-Moscow (2004); Interrupted Histories (2006); Arteast Collection 2000+23 (2006); Hosting Moderna galerija! projesi kapsamında, Ljubljana’daki Galerija Škuc’ta açılan The Schengen Women (2008) ile Zavod P.A.R.A.S.I.T.E., Center in galerijaP74’teki Old Masters (2008) ve 2011’de MACBA’da gösterilen Museum of Parallel Narratives.
Badovinac’ın diğer projeleri arasında şunlar yer almaktadır: unlimited.nl-3, De Appel, Amsterdam (2000); (un)gemalt, Sammlung Essl, Kunst der Gegenwart, Klosterneuburg/Viyana (2002); ev+a 2004 Imagine Limerick, Open & Invited, Limerick (2004); Democracies-Tiran Bienali (2005). 1993, 1997 ve 2005’te Venedik Bienali’nde Slovenya Komiserliği ile 2002’de São Paulo Bienali’nde Avusturya Komiserliği yapan Badovinac, Uluslararası Müzeler Konseyi’nin (ICOM) Modern Sanat Müzeleri ve Koleksiyonları Uluslararası Komitesi (CIMAM) Başkanı’dır.
Emre Baykal
Emre Baykal, ARTER’de Sergiler Direktörü ve küratör olarak çalışıyor. 1995-2000 yıllarında yönetmen yardımcılığını üstlendiği İstanbul Bienali’nde, 2000-2005 yıllarında yönetmen olarak görev aldı. 2005’te Fulya Erdemci ile İstanbul Yaya Sergileri II: Tünel-Karaköy’ün eşküratörlüğünü yaptı. 2005-2008 yıllarında santralistanbul’da sergiler direktörü, 2009’da ise Depo’da kısa bir süreliğine sanat yönetmeni olarak çalıştı.
Baykal’ın küratörlüğünü üstlendiği grup sergileri arasında İkinci Sergi (ARTER, 2010-2011); Görünmezlik Taktikleri (Daniela Zyman’ın eşküratörlüğünde, T-B A21, Viyana; Tanas, Berlin; ARTER, 2010-2011); Mahrem (santralistanbul; Kunsthalle Wien Project Space; Tanas, Berlin, 2007-2008) ve 24. İstanbul Çağdaş Sanatçılar Sergisi (Susan van de Ven ile Marcus Graf’ın eşküratörlüğünde, Aksanat, 2005) yer alıyor. Baykal, ayrıca, Mona Hatoum (Hâlâ Buradasın, ARTER, 2012), Kutluğ Ataman (Mezopotamya Dramaturjileri, ARTER, 2011), Deniz Gül (5 Kişilik Bufet, ARTER, 2011) ve Ali Kazma’nın (Engellemeler, YKY Kâzım Taşkent Sanat Galerisi, 2010) kişisel sergilerinin küratörlüğünü yaptı.
Pek çok yayına ve sergi kataloğuna yazılarıyla katkıda bulunan Baykal, 2008’de Yapı Kredi Yayınları Türkiye’de Güncel Sanat dizisinden yayımlanan Kutluğ Ataman, Sen Zaten Kendini Anlat başlıklı monografinin de yazarıdır.
Jesús María Carrillo Castillo
Universidad Autónoma de Madrid’de güncel sanat tarihi profesörüdür; aynı zamanda, 2008’den bu yana Museo Reina Sofía Kültürel Programlar Departmanı’nı yönetmektedir. Jesús María Carrillo Castillo, güncel kültür ve kültürel kurumların analizini sanat tarihi anlatılarının eleştirel bir okumasıyla birleştirir.
Yayınları arasında Arte en la Red (Madrid: Cátedra, 2004); Naturaleza e Imperio (Madrid: 12 calles, 2004) ve Tecnología e Imperio (Madrid: Nivola, 2003) bulunmaktadır. Ayrıca, Modos de hacer: arte crítico, esfera públicay acción directa (Salamanca: Ediciones de la Universidad de Salamanca, 2001); Tendencias del Arte. Arte deTendencias (Madrid: Citedra, 2003); Desacuerdos: sobre arte, políticas y esfera pública en el Estado español vols 1, 2, 3 y 4 (Barselona: Macba, 2004-2007); Douglas Crimp: Posiciones críticas (Madrid: Akal, 2005) ve Martha Rosler. Imágenes Públicas (Barselona: Gustavo Gili, 2008) adlı yayınların editörlüğünü yapmıştır.
Antonia Carver
Antonia Carver, Ağustos 2010’dan bu yana Art Dubai’nin direktörlüğünü yapıyor. Orta Doğu ve Güney Asya’nın önde gelen uluslararası sanat fuarı olan Art Dubai, yeni sanat eseri komisyonları ile sanatçı ve küratör konuk programlarına ek olarak, altı gün süresince dinamik tartışmalarıyla bilinen Global Art Forum’dan oluşuyor.
2001 itibariyle Dubai’de yaşamaya başlayan Carver, 2004’te editör olarak Bidoun dergisine katıldı ve sonrasında Bidoun Projects’in direktörlüğünü yaptı. 1996-2001 yıllarında Londra’da, sanat yayıncılığı alanında Phaidon’da editör olarak çalıştı; Institute of International Visual Arts’ın (INIVA) da aralarında yer aldığı birtakım kurumlarda idari görevlerde bulundu. Orta Doğu’da sanat ve sinema konulu birçok yazı yayımlayan Carver, ayrıca, The Art Newspaper’da muhabirlik yaptı. Hâlen, Dubai Uluslararası Film Festivali’nin programlama komitesi üyesidir.
Haro Cümbüşyan
Güncel sanat koleksiyoneri Haro Cümbüşyan Londra’da yaşıyor. Kâr amacı gütmeksizin koleksiyonerliği eleştirel tartışmalara açmayı ve gelişen sanat piyasalarında yeni kuşaklara referans noktaları oluşturmayı hedefleyen Collectorspace girişiminin kurucusudur. Collectorspace’in ilk mekânı Eylül 2011’de İstanbul’da açılmıştır.
Yale University, University of Pennsylvania ve London School of Economics’te işletme ve ekonomi yüksek lisansı yapan Cümbüşyan, daha önce ABD merkezli bir danışmanlık firmasının ortaklarındandı ve yönetim danışmanlığı yapıyordu.
Levent Çalıkoğlu
Küratör ve sanat tarihçisi Levent Çalıkoğlu, 2007’den bu yana İstanbul Modern’in Şef Küratörü olarak görev yapıyor. Aynı zamanda, Yıldız Teknik Üniversitesi Sanat Yönetimi Bölümü’nde öğretim görevlisidir. Türkiye’de modern ve güncel sanat üzerine yazılar yayımlamış ve bu alanda çok sayıda kitaba katkıda bulunmuştur.
Çalıkoğlu, 1998’den bu yana ulusal ve uluslararası ölçekte pek çok serginin küratörlüğünü üstlendi. Küratörlüğünü yaptığı sergilerden bazıları şunlardır: Istanbul Modern Rotterdam (2012, Boijmans Van Beuningen Museum, Rotterdam); Hayal ve Hakikat: Türkiye’den Modern ve Çağdaş Kadın Sanatçılar (Fatmagül Berktay, Zeynep İnankur ve Burcu Pelvanoğlu’nun eşküratörlüğünde, 2011, İstanbul Modern); Kayıp Cennet (Paolo Colombo’nun eşküratörlüğünde, 2011, İstanbul Modern); Kutluğ Ataman: İçimdeki Düşman (2010-2011, İstanbul Modern); Gelenekten Çağdaşa: Modern Türk Sanatında Kültürel Bellek (2010, İstanbul Modern); Journey With No Return (2010, A Foundation, Londra); Istanbul Modern Berlin (2009, Martin Gropius Bau, Berlin); Suyun Bir Arada Tuttuğu (2009, İstanbul Modern); Sarkis: Site (2009, İstanbul Modern); Istanbul: New Continent (2009, Seul Museum of Modern Art); Yeni Yapıtlar Yeni Ufuklar (2009, İstanbul Modern); Melez Anlatılar (2007, Akbank Kültür ve Sanat Merkezi); Alacakaranlık Defter (2006, Yıldız Teknik Üniversitesi Sanat Galerisi) ve Strangers with Angelic Faces (2006, Space Triangle Gallery, Londra).
Can Elgiz
Mimarlık mesleğini İstanbul Teknik Üniversitesi’nde kazandı. Sanatseverliği, üniversitedeki eğitim yıllarında Sebahattin Eyüboğlu, Ercüment Kalmık, Şadan Bezeyiş, Yavuz Görey gibi hocaların dersleri ile başladı. Sanata olan ilgisi, 20 yıldan uzun bir süre önce koleksiyonerliğe dönüştü. Öncelikle yerel ve sonrasında uluslararası güncel sanat ile koleksiyonerlik çalışmalarına devam etti. Türkiye’de genç ve henüz tanınmamış sanatçıların işlerini sergileme imkânı olmadığını görerek, 2001 yılında Proje4L İstanbul Güncel Sanat Müzesi’ni kurdu. Daha sonra her koleksiyonerin rüyası gibi, koleksiyonlarını toplumla paylaşması gerekliliğine inanarak Proje4L’de diğer etkinlikler ile birlikte koleksiyondan seçkiler sergiledi.
Türkiyeli genç sanatçıların uluslararası güncel sanat platformunda tanınmalarına destek olan ve pek çok sanatçıya yaratıcılıklarını sanatsal üretime dönüştürebilme fırsatı sunan Proje4L, hâlen “özel koleksiyon müzesi” kimliğiyle faaliyet göstermektedir.
Charles Esche
Küratör ve yazar Charles Esche, 2004’ten bu yana Eindhoven’daki Van Abbemuseum’un direktörlüğünü yürütüyor. Central St. Martins College of Art and Design (Londra) merkezli Afterall Journal ile Afterall Books’un kurucu üyesi olan Esche, Manifesta’nın (Avrupa Güncel Sanat Bienali) yönetim kurulu üyeleri arasında yer alıyor. Aynı zamanda, Avrupa’daki bazı okullarda misafir öğretim görevlisi olarak ders veriyor ve Rijksakademie’de (Amsterdam) danışmanlık yapıyor.
Esche’nin geçtiğimiz yıllarda küratörlüğünü yaptığı bienaller arasında şunlar yer alıyor: U3 - 6. Güncel Sloven Sanatı Trienali, Ljubljana, Slovenya (2010); Reem Fadda ile 3. Riwaq Bienali, Ramallah, Filistin (2009); Khalil Rabah ile 2. Riwaq Bienali (2007); Vasıf Kortun, Esra Sarıgedik Öktem ve November Paynter ile 9. Uluslararası İstanbul Bienali (2005); Hou Hanru ve Song Wang Kyung ile Gwangju Bienali (2002). Esche ayrıca, 2000’de Tate Britain’da (Londra) açılan Tate Trienali: Intelligence ile Konstmuseum ve Konsthall’da (Göteburg) düzenlenen Amateur - Variable Research Initiatives sergilerinin eşküratörlüğünü yapmıştır.
2000-2004 yıllarında Rooseum Güncel Sanat Merkezi’nde (Malmö) direktörlük görevinde bulunan Esche, 1998-2002 yıllarında Edinburgh Sanat Okulu’nda “Proto-academy” adlı uluslararası akademik sanat araştırmasını yürüttü. 1993-1997 yıllarında Glasgow’daki Tramway’ın görsel sanatlar direktörü olarak çalıştı; Elisabeth Ballet, Christine Borland, Roderick Buchanan, Douglas Gordon, Jonathan Monk, Stephen Willats ve Richard Wright’ın sergilerinin yanı sıra Trust ve The Unbelievable Truth gibi karma sergilerin küratörlüğünü yaptı.
Seçilmiş yazılarından oluşan Mütevazı Öneriler (orijinal dilde Modern Proposals) adlı kitabı, 2005’te Bağlam Yayınları tarafından basılan Esche’nin yazıları, çok sayıda sergi kataloğu ve dergi ile aralarında Artforum, Frieze, Parkett ve Art Monthly’nin de bulunduğu sanat yayınlarında yayımlanmıştır.
Vasıf Kortun
Küratör ve yazar Vasıf Kortun, SALT Araştırma ve Programlar Direktörü’dür; aynı zamanda, güncel sanat, güncel sanat kurumları ve sergi pratikleri üzerine ders vermektedir. 2001’de Platform Garanti Güncel Sanat Merkezi’nin yöneticiliğini üstlenen Kortun, 2001-2003 yıllarında Proje 4L İstanbul Güncel Sanat Müzesi’nin kurucu yöneticisi olarak çalışmalarını sürdürdü. 1994-1997 yıllarında ise,
Bard College’da Museum of the Center for Curatorial Studies’in kurucu direktörlüğünü yaptı; 2006’da, aynı kurum tarafından verilen Curatorial Excellence ödülüne layık görüldü.
Kortun’un bienal projeleri arasında, direktörlüğü ve başküratörlüğünü üstlendiği 3. Uluslararası İstanbul Bienali (1992) ile eşküratörlüğünü yaptığı 24. São Paolo Bienali (1998), Albisola 2. Seramik Bienali (2003), 9. Uluslararası İstanbul Bienali (2005) ve 6. Taipei Bienali (2008) yer alıyor. Kortun ayrıca, 2007’de 52. Venedik Bienali’nin Türkiye Pavyonu ile 2011’de 54. Venedik Bienali’nin Birleşik Arap Emirlikleri Pavyonu’nun küratörlüğünü yapmıştır.
Bartomeu Marí Ribas
Bartomeu Marí Ribas, Barselona merkezli güncel sanat müzesi MACBA’nın direktörlüğünü yapıyor. 1989-1993 yıllarında Brüksel’deki Fondation pour l’Architecture’de Sergiler Küratörlüğü görevi ile Valensia’daki VAM-Centre Julio González’de küratörlük görevini yürüttü. 1996-2002 yıllarında Rotterdam’daki güncel sanat merkezi Witte de With’in direktörlüğünü, 2002-2004 yıllarında ise Bask Bölgesi’ndeki Donostia-San Sebastián’da Centro Internacional de Cultura Contemporánea’nın koordinatörlüğünü yaptı. 2002’de Chia-chi Jason Wang ile Taipei Bienali’nin ve 2004’te James Lingwood ile La Casa Encendida, Madrid’de gösterilen Juan Muñoz. La Voz Sola. Esculturas, dibujos y obras para la radio sergisinin eşküratörlüğünü üstlendi. 2005’te, sanatçı olarak Antonio Muntadas’ı davet ettiği Venedik Bienali İspanyol Pavyonu’nun küratörü olan Bartomeu Marí Ribas, 2004-2008 yıllarında MACBA’da Şef Küratör olarak çalıştı.
Bartomeu Marí Ribas, Raoul Hausmann, Lawrence Weiner, Rita McBride, Eulàlia Valldosera, Francis Picabia, Frederik Kiesler, Marcel Broodthaers, Michel François ve Francis Alÿs gibi sanatçıların sergilerini düzenledi. Güncel sanatla ilgili birçok makalesi yayımlandı. Şu sıralar zamanımızın sanatı üzerine yazdığı makalelerinden oluşan bir kitap üzerinde çalışıyor.
Georg Schöllhammer
Yazar, editör ve küratör Georg Schöllhammer Viyana’da yaşıyor. tranzit.at’ın yöneticisi olan Schöllhammer, aynı zamanda Springering - Hefte für Gegenwartskunst dergisinin kurucusu ve The Július Koller Society (Bratislava) başkanıdır. Kassel’de düzenlenen Documenta 12’nin yayın yönetmeni olarak Documenta 12 dergilerini yayına hazırlayan Schöllhammer, Manifesta 8’in (2010) eşküratörlüğü ile Viennafair’in (2011) direktörlüğünü yapmıştır. Kontakt – The Art Collection of Erste Group ve steirischer herbst’ün yönetim kurulu üyesidir.
Yakın geçmiş ve gelecekteki projeleri arasında Imagination of the Political Subject (Viyana Festivali 2013); Sovjet Modern (AZW, Viyana 2012); Moments (ZKM, 2012); Sweet Sixties (2011, süregelen); KwieKulik (BWA Wroclaw, PL, 2009); 6. Uluslararası Gyumri Güncel Sanat Bienali (Gyumri, ARM, 2008) ve Void (Tanzquartier Viyana 2008) yer almaktadır.
Steven ten Thije
Araştırmacı küratör Steven ten Thije, Van Abbemuseum desteğiyle küratörlüğün geçmişi üzerine yaptığı doktorasına University of Hildesheim’da devam ediyor. Kısa bir süre önce, beş Avrupalı müzenin koleksiyonları ve arşivlerinin ortak kullanımına odaklı kurumlararası yeni bir organizasyon olan L’Internationale çerçevesinde gerçekleştirilen Spirits of Internationalism (2012) sergisinin eşküratörlüğünü yaptı. Aynı zamanda, Play Van Abbe (2009-2011) serisini hazırlayan ekipte yer aldı.
The Autonomy Project’in koordinatörlüğünü yürüten Ten Thije’nin yayımlanmış makale ve eleştiri yazıları arasında Exhibiting the New Art, ‘Op Losse Schroeven’ and ‘When Attitudes Become Form’ 1969 (2010) da bulunmaktadır.
Wassan Al-Khudairi, 2007 itibariyle Koleksiyonlar Küratörü olarak modern sanatlar müzesi Mathaf’ta çalıştı. Müzenin kuruluşu ve günümüzdeki yapısına dönüşümünde rol aldı; 2010’da ise direktörlük görevini üstlendi. Kısa bir süre önce, doktora sonrası akademik çalışmalarını sürdürmek üzere bu pozisyondan ayrıldı.
Araştırma konuları arasında modern Arap sanatı, özellikle de Irak bulunan Al-Khudairi, Mathaf’ın kalıcı koleksiyonundan bir seçki niteliğindeki Sajjil:A Century of Modern Art (2010-2011) adlı açılış sergisinin küratöryel ekibinde yer aldı. Bu yıl içerisinde Güney Kore’de gerçekleştirilecek olan 9. Gwangju Bienali’nin altı sanatsal direktöründen biri olarak görevlendirildi. Aslen Iraklı olan Al-Khudairi, Kuveyt, Suudi Arabistan, Mısır ve Birleşik Krallık ile Atlanta’daki High Museum of Art ve New York’taki Brooklyn Museum of Art’ta çalışmak üzere ABD’de yaşadı. Londra’daki School of Oriental and African Studies’te (SOAS) İslam Sanatı ve Mimari üzerine yaptığı yüksek lisans eğitimini üstün dereceyle tamamladı.
Zdenka Badovinac
Moderna galerija Direktörü Zdenka Badovinac, tarihi yeniden tanımlama süreçleri ile güncel sanattaki farklı avangart geleneklerin sorularına odaklanır. Bu konudaki ilk çalışması, 1998’de Moderna galerija’da, 2001’de ise New York’taki Exit Art’ta açılan Body and the East: From the 1960s to the Present sergisidir. 2000’de Moderna galerija’da açılan 2000+ Arteast Collection: The Art of Eastern Europe in Dialogue with the West sergisini, yine Badovinac’ın küratörlüğünde, çoğunlukla Moderna galerija’da düzenlenen bir dizi Arteast sergisi takip etmiştir: Form-Specific (2003); Victor Misiano ve Igor Zabel’in eşküratörlüğünde 7 Sins: Ljubljana-Moscow (2004); Interrupted Histories (2006); Arteast Collection 2000+23 (2006); Hosting Moderna galerija! projesi kapsamında, Ljubljana’daki Galerija Škuc’ta açılan The Schengen Women (2008) ile Zavod P.A.R.A.S.I.T.E., Center in galerijaP74’teki Old Masters (2008) ve 2011’de MACBA’da gösterilen Museum of Parallel Narratives.
Badovinac’ın diğer projeleri arasında şunlar yer almaktadır: unlimited.nl-3, De Appel, Amsterdam (2000); (un)gemalt, Sammlung Essl, Kunst der Gegenwart, Klosterneuburg/Viyana (2002); ev+a 2004 Imagine Limerick, Open & Invited, Limerick (2004); Democracies-Tiran Bienali (2005). 1993, 1997 ve 2005’te Venedik Bienali’nde Slovenya Komiserliği ile 2002’de São Paulo Bienali’nde Avusturya Komiserliği yapan Badovinac, Uluslararası Müzeler Konseyi’nin (ICOM) Modern Sanat Müzeleri ve Koleksiyonları Uluslararası Komitesi (CIMAM) Başkanı’dır.
Emre Baykal
Emre Baykal, ARTER’de Sergiler Direktörü ve küratör olarak çalışıyor. 1995-2000 yıllarında yönetmen yardımcılığını üstlendiği İstanbul Bienali’nde, 2000-2005 yıllarında yönetmen olarak görev aldı. 2005’te Fulya Erdemci ile İstanbul Yaya Sergileri II: Tünel-Karaköy’ün eşküratörlüğünü yaptı. 2005-2008 yıllarında santralistanbul’da sergiler direktörü, 2009’da ise Depo’da kısa bir süreliğine sanat yönetmeni olarak çalıştı.
Baykal’ın küratörlüğünü üstlendiği grup sergileri arasında İkinci Sergi (ARTER, 2010-2011); Görünmezlik Taktikleri (Daniela Zyman’ın eşküratörlüğünde, T-B A21, Viyana; Tanas, Berlin; ARTER, 2010-2011); Mahrem (santralistanbul; Kunsthalle Wien Project Space; Tanas, Berlin, 2007-2008) ve 24. İstanbul Çağdaş Sanatçılar Sergisi (Susan van de Ven ile Marcus Graf’ın eşküratörlüğünde, Aksanat, 2005) yer alıyor. Baykal, ayrıca, Mona Hatoum (Hâlâ Buradasın, ARTER, 2012), Kutluğ Ataman (Mezopotamya Dramaturjileri, ARTER, 2011), Deniz Gül (5 Kişilik Bufet, ARTER, 2011) ve Ali Kazma’nın (Engellemeler, YKY Kâzım Taşkent Sanat Galerisi, 2010) kişisel sergilerinin küratörlüğünü yaptı.
Pek çok yayına ve sergi kataloğuna yazılarıyla katkıda bulunan Baykal, 2008’de Yapı Kredi Yayınları Türkiye’de Güncel Sanat dizisinden yayımlanan Kutluğ Ataman, Sen Zaten Kendini Anlat başlıklı monografinin de yazarıdır.
Jesús María Carrillo Castillo
Universidad Autónoma de Madrid’de güncel sanat tarihi profesörüdür; aynı zamanda, 2008’den bu yana Museo Reina Sofía Kültürel Programlar Departmanı’nı yönetmektedir. Jesús María Carrillo Castillo, güncel kültür ve kültürel kurumların analizini sanat tarihi anlatılarının eleştirel bir okumasıyla birleştirir.
Yayınları arasında Arte en la Red (Madrid: Cátedra, 2004); Naturaleza e Imperio (Madrid: 12 calles, 2004) ve Tecnología e Imperio (Madrid: Nivola, 2003) bulunmaktadır. Ayrıca, Modos de hacer: arte crítico, esfera públicay acción directa (Salamanca: Ediciones de la Universidad de Salamanca, 2001); Tendencias del Arte. Arte deTendencias (Madrid: Citedra, 2003); Desacuerdos: sobre arte, políticas y esfera pública en el Estado español vols 1, 2, 3 y 4 (Barselona: Macba, 2004-2007); Douglas Crimp: Posiciones críticas (Madrid: Akal, 2005) ve Martha Rosler. Imágenes Públicas (Barselona: Gustavo Gili, 2008) adlı yayınların editörlüğünü yapmıştır.
Antonia Carver
Antonia Carver, Ağustos 2010’dan bu yana Art Dubai’nin direktörlüğünü yapıyor. Orta Doğu ve Güney Asya’nın önde gelen uluslararası sanat fuarı olan Art Dubai, yeni sanat eseri komisyonları ile sanatçı ve küratör konuk programlarına ek olarak, altı gün süresince dinamik tartışmalarıyla bilinen Global Art Forum’dan oluşuyor.
2001 itibariyle Dubai’de yaşamaya başlayan Carver, 2004’te editör olarak Bidoun dergisine katıldı ve sonrasında Bidoun Projects’in direktörlüğünü yaptı. 1996-2001 yıllarında Londra’da, sanat yayıncılığı alanında Phaidon’da editör olarak çalıştı; Institute of International Visual Arts’ın (INIVA) da aralarında yer aldığı birtakım kurumlarda idari görevlerde bulundu. Orta Doğu’da sanat ve sinema konulu birçok yazı yayımlayan Carver, ayrıca, The Art Newspaper’da muhabirlik yaptı. Hâlen, Dubai Uluslararası Film Festivali’nin programlama komitesi üyesidir.
Haro Cümbüşyan
Güncel sanat koleksiyoneri Haro Cümbüşyan Londra’da yaşıyor. Kâr amacı gütmeksizin koleksiyonerliği eleştirel tartışmalara açmayı ve gelişen sanat piyasalarında yeni kuşaklara referans noktaları oluşturmayı hedefleyen Collectorspace girişiminin kurucusudur. Collectorspace’in ilk mekânı Eylül 2011’de İstanbul’da açılmıştır.
Yale University, University of Pennsylvania ve London School of Economics’te işletme ve ekonomi yüksek lisansı yapan Cümbüşyan, daha önce ABD merkezli bir danışmanlık firmasının ortaklarındandı ve yönetim danışmanlığı yapıyordu.
Levent Çalıkoğlu
Küratör ve sanat tarihçisi Levent Çalıkoğlu, 2007’den bu yana İstanbul Modern’in Şef Küratörü olarak görev yapıyor. Aynı zamanda, Yıldız Teknik Üniversitesi Sanat Yönetimi Bölümü’nde öğretim görevlisidir. Türkiye’de modern ve güncel sanat üzerine yazılar yayımlamış ve bu alanda çok sayıda kitaba katkıda bulunmuştur.
Çalıkoğlu, 1998’den bu yana ulusal ve uluslararası ölçekte pek çok serginin küratörlüğünü üstlendi. Küratörlüğünü yaptığı sergilerden bazıları şunlardır: Istanbul Modern Rotterdam (2012, Boijmans Van Beuningen Museum, Rotterdam); Hayal ve Hakikat: Türkiye’den Modern ve Çağdaş Kadın Sanatçılar (Fatmagül Berktay, Zeynep İnankur ve Burcu Pelvanoğlu’nun eşküratörlüğünde, 2011, İstanbul Modern); Kayıp Cennet (Paolo Colombo’nun eşküratörlüğünde, 2011, İstanbul Modern); Kutluğ Ataman: İçimdeki Düşman (2010-2011, İstanbul Modern); Gelenekten Çağdaşa: Modern Türk Sanatında Kültürel Bellek (2010, İstanbul Modern); Journey With No Return (2010, A Foundation, Londra); Istanbul Modern Berlin (2009, Martin Gropius Bau, Berlin); Suyun Bir Arada Tuttuğu (2009, İstanbul Modern); Sarkis: Site (2009, İstanbul Modern); Istanbul: New Continent (2009, Seul Museum of Modern Art); Yeni Yapıtlar Yeni Ufuklar (2009, İstanbul Modern); Melez Anlatılar (2007, Akbank Kültür ve Sanat Merkezi); Alacakaranlık Defter (2006, Yıldız Teknik Üniversitesi Sanat Galerisi) ve Strangers with Angelic Faces (2006, Space Triangle Gallery, Londra).
Can Elgiz
Mimarlık mesleğini İstanbul Teknik Üniversitesi’nde kazandı. Sanatseverliği, üniversitedeki eğitim yıllarında Sebahattin Eyüboğlu, Ercüment Kalmık, Şadan Bezeyiş, Yavuz Görey gibi hocaların dersleri ile başladı. Sanata olan ilgisi, 20 yıldan uzun bir süre önce koleksiyonerliğe dönüştü. Öncelikle yerel ve sonrasında uluslararası güncel sanat ile koleksiyonerlik çalışmalarına devam etti. Türkiye’de genç ve henüz tanınmamış sanatçıların işlerini sergileme imkânı olmadığını görerek, 2001 yılında Proje4L İstanbul Güncel Sanat Müzesi’ni kurdu. Daha sonra her koleksiyonerin rüyası gibi, koleksiyonlarını toplumla paylaşması gerekliliğine inanarak Proje4L’de diğer etkinlikler ile birlikte koleksiyondan seçkiler sergiledi.
Türkiyeli genç sanatçıların uluslararası güncel sanat platformunda tanınmalarına destek olan ve pek çok sanatçıya yaratıcılıklarını sanatsal üretime dönüştürebilme fırsatı sunan Proje4L, hâlen “özel koleksiyon müzesi” kimliğiyle faaliyet göstermektedir.
Charles Esche
Küratör ve yazar Charles Esche, 2004’ten bu yana Eindhoven’daki Van Abbemuseum’un direktörlüğünü yürütüyor. Central St. Martins College of Art and Design (Londra) merkezli Afterall Journal ile Afterall Books’un kurucu üyesi olan Esche, Manifesta’nın (Avrupa Güncel Sanat Bienali) yönetim kurulu üyeleri arasında yer alıyor. Aynı zamanda, Avrupa’daki bazı okullarda misafir öğretim görevlisi olarak ders veriyor ve Rijksakademie’de (Amsterdam) danışmanlık yapıyor.
Esche’nin geçtiğimiz yıllarda küratörlüğünü yaptığı bienaller arasında şunlar yer alıyor: U3 - 6. Güncel Sloven Sanatı Trienali, Ljubljana, Slovenya (2010); Reem Fadda ile 3. Riwaq Bienali, Ramallah, Filistin (2009); Khalil Rabah ile 2. Riwaq Bienali (2007); Vasıf Kortun, Esra Sarıgedik Öktem ve November Paynter ile 9. Uluslararası İstanbul Bienali (2005); Hou Hanru ve Song Wang Kyung ile Gwangju Bienali (2002). Esche ayrıca, 2000’de Tate Britain’da (Londra) açılan Tate Trienali: Intelligence ile Konstmuseum ve Konsthall’da (Göteburg) düzenlenen Amateur - Variable Research Initiatives sergilerinin eşküratörlüğünü yapmıştır.
2000-2004 yıllarında Rooseum Güncel Sanat Merkezi’nde (Malmö) direktörlük görevinde bulunan Esche, 1998-2002 yıllarında Edinburgh Sanat Okulu’nda “Proto-academy” adlı uluslararası akademik sanat araştırmasını yürüttü. 1993-1997 yıllarında Glasgow’daki Tramway’ın görsel sanatlar direktörü olarak çalıştı; Elisabeth Ballet, Christine Borland, Roderick Buchanan, Douglas Gordon, Jonathan Monk, Stephen Willats ve Richard Wright’ın sergilerinin yanı sıra Trust ve The Unbelievable Truth gibi karma sergilerin küratörlüğünü yaptı.
Seçilmiş yazılarından oluşan Mütevazı Öneriler (orijinal dilde Modern Proposals) adlı kitabı, 2005’te Bağlam Yayınları tarafından basılan Esche’nin yazıları, çok sayıda sergi kataloğu ve dergi ile aralarında Artforum, Frieze, Parkett ve Art Monthly’nin de bulunduğu sanat yayınlarında yayımlanmıştır.
Vasıf Kortun
Küratör ve yazar Vasıf Kortun, SALT Araştırma ve Programlar Direktörü’dür; aynı zamanda, güncel sanat, güncel sanat kurumları ve sergi pratikleri üzerine ders vermektedir. 2001’de Platform Garanti Güncel Sanat Merkezi’nin yöneticiliğini üstlenen Kortun, 2001-2003 yıllarında Proje 4L İstanbul Güncel Sanat Müzesi’nin kurucu yöneticisi olarak çalışmalarını sürdürdü. 1994-1997 yıllarında ise,
Bard College’da Museum of the Center for Curatorial Studies’in kurucu direktörlüğünü yaptı; 2006’da, aynı kurum tarafından verilen Curatorial Excellence ödülüne layık görüldü.
Kortun’un bienal projeleri arasında, direktörlüğü ve başküratörlüğünü üstlendiği 3. Uluslararası İstanbul Bienali (1992) ile eşküratörlüğünü yaptığı 24. São Paolo Bienali (1998), Albisola 2. Seramik Bienali (2003), 9. Uluslararası İstanbul Bienali (2005) ve 6. Taipei Bienali (2008) yer alıyor. Kortun ayrıca, 2007’de 52. Venedik Bienali’nin Türkiye Pavyonu ile 2011’de 54. Venedik Bienali’nin Birleşik Arap Emirlikleri Pavyonu’nun küratörlüğünü yapmıştır.
Bartomeu Marí Ribas
Bartomeu Marí Ribas, Barselona merkezli güncel sanat müzesi MACBA’nın direktörlüğünü yapıyor. 1989-1993 yıllarında Brüksel’deki Fondation pour l’Architecture’de Sergiler Küratörlüğü görevi ile Valensia’daki VAM-Centre Julio González’de küratörlük görevini yürüttü. 1996-2002 yıllarında Rotterdam’daki güncel sanat merkezi Witte de With’in direktörlüğünü, 2002-2004 yıllarında ise Bask Bölgesi’ndeki Donostia-San Sebastián’da Centro Internacional de Cultura Contemporánea’nın koordinatörlüğünü yaptı. 2002’de Chia-chi Jason Wang ile Taipei Bienali’nin ve 2004’te James Lingwood ile La Casa Encendida, Madrid’de gösterilen Juan Muñoz. La Voz Sola. Esculturas, dibujos y obras para la radio sergisinin eşküratörlüğünü üstlendi. 2005’te, sanatçı olarak Antonio Muntadas’ı davet ettiği Venedik Bienali İspanyol Pavyonu’nun küratörü olan Bartomeu Marí Ribas, 2004-2008 yıllarında MACBA’da Şef Küratör olarak çalıştı.
Bartomeu Marí Ribas, Raoul Hausmann, Lawrence Weiner, Rita McBride, Eulàlia Valldosera, Francis Picabia, Frederik Kiesler, Marcel Broodthaers, Michel François ve Francis Alÿs gibi sanatçıların sergilerini düzenledi. Güncel sanatla ilgili birçok makalesi yayımlandı. Şu sıralar zamanımızın sanatı üzerine yazdığı makalelerinden oluşan bir kitap üzerinde çalışıyor.
Georg Schöllhammer
Yazar, editör ve küratör Georg Schöllhammer Viyana’da yaşıyor. tranzit.at’ın yöneticisi olan Schöllhammer, aynı zamanda Springering - Hefte für Gegenwartskunst dergisinin kurucusu ve The Július Koller Society (Bratislava) başkanıdır. Kassel’de düzenlenen Documenta 12’nin yayın yönetmeni olarak Documenta 12 dergilerini yayına hazırlayan Schöllhammer, Manifesta 8’in (2010) eşküratörlüğü ile Viennafair’in (2011) direktörlüğünü yapmıştır. Kontakt – The Art Collection of Erste Group ve steirischer herbst’ün yönetim kurulu üyesidir.
Yakın geçmiş ve gelecekteki projeleri arasında Imagination of the Political Subject (Viyana Festivali 2013); Sovjet Modern (AZW, Viyana 2012); Moments (ZKM, 2012); Sweet Sixties (2011, süregelen); KwieKulik (BWA Wroclaw, PL, 2009); 6. Uluslararası Gyumri Güncel Sanat Bienali (Gyumri, ARM, 2008) ve Void (Tanzquartier Viyana 2008) yer almaktadır.
Steven ten Thije
Araştırmacı küratör Steven ten Thije, Van Abbemuseum desteğiyle küratörlüğün geçmişi üzerine yaptığı doktorasına University of Hildesheim’da devam ediyor. Kısa bir süre önce, beş Avrupalı müzenin koleksiyonları ve arşivlerinin ortak kullanımına odaklı kurumlararası yeni bir organizasyon olan L’Internationale çerçevesinde gerçekleştirilen Spirits of Internationalism (2012) sergisinin eşküratörlüğünü yaptı. Aynı zamanda, Play Van Abbe (2009-2011) serisini hazırlayan ekipte yer aldı.
The Autonomy Project’in koordinatörlüğünü yürüten Ten Thije’nin yayımlanmış makale ve eleştiri yazıları arasında Exhibiting the New Art, ‘Op Losse Schroeven’ and ‘When Attitudes Become Form’ 1969 (2010) da bulunmaktadır.
