"Istory" [Benim Hikâyem]
Açık Arşiv Turu

SALT Beyoğlu
Atatürk Kütüphanesi
SALT Galata
İstanbul Arkeoloji Müzeleri Kütüphanesi

Fotoğrafçı Hrair Sarkissian, SALT Beyoğlu’ndaki Istory [Benim Hikâyem] sergisi için 2010 yılında İstanbul’da geçirdiği iki ay içerisinde seçili arşivleri; tarihsel metinlere, birincil kaynak teşkil eden belgelere, elyazmalarına ve çoklu medya kaynaklarına ev sahipliği yapan kurumları araştırdı. Sarkissian’ın, bu arşivleri fotoğraflama sürecindeki gözlemlerinden biri, bazı kurumların kaynaklarının daha erişilebilir olduğudur. Pek çok arşiv kamusal kayıtlara ev sahipliği yapar ancak çelişkili bir şekilde bu dokümanlara kamu erişimi genellikle sınırlıdır. Bazı arşivler, yalnızca kültür kurumları ya da üniversiteler tarafından konuk edilen araştırmacılara açıktır. Bazılarında ise randevu zorunluluğu vardır. Günümüzde kimi kurumlar, bu tür engelleri aşmak ve bilgiye açık erişim talebini karşılamak adına arşivlerini elektronik ortama aktararak çevrim içi paylaşıma sunmaktadır.

SALT Galata’daki Foto Galatasaray projesinin temelinde bu yaklaşım yatar. Tayfun Serttaş’ın projesine dek geçen zaman zarfında, fotoğrafçı Maryam Şahinyan’ın yüz binlerce fotoğraftan oluşan arşivinin geniş kitleler tarafından değerlendirilebileceği bir forum ya da mekân olmamıştı. Ancak iki yıllık bir çalışmanın ardından, bir zamanlar kutularda duran arşiv geçmişin canlı bir temsili olarak kamunun kullanımına hazır hale getirildi. Bu arşiv, 2012 yılında çevrim içi olarak kamusal katılıma açılacak ve Foto Galatasaray stüdyosunda fotoğraf çektirmiş on binlerce kişinin kimliklendirilmesi sürecine geçilecek.

Günümüzde “erişim”, sadece bir mekâna girme izni demek değildir. Hem Foto Galatasaray hem de Istory [Benim Hikâyem] sergisinde vurgulandığı üzere, bu kavram aynı zamanda kaynakların ortak kullanılması ve paylaşılması anlamına gelir. Erişim, bilginin nesnel ve kapsamlı şekilde, farklı bakış açılarıyla sunulmasını sağladığı gibi, geçmiş hakkında eleştirel tartışma ortamının oluşmasına imkân verir.

AÇIK ARŞİV TURU’nda erişilebilirliğin doğasını inceleyen öğrenciler, semtlerindeki kurumların bilgi kaynaklarını, kamuyla paylaşmada ne derece başarılı olduğunu değerlendirecekler. Istory [Benim Hikâyem] sergisi için fotoğraflanan arşiv ve kütüphanelerden bazılarında yapacakları bu atölyede ise, bu kurumlardaki kayıtların kamuyla ne derece paylaşıldığını inceleme fırsatını bulacaklar.

Hedefler
— “Erişilebilirlik” hakkında daha katmanlı bir anlayış geliştirmek
— Sınıf olarak, bilginin erişilebilirliği anlamında kamu kurumları için daha yüksek standartlar belirlemek
— Öğrenim için değerli kaynaklar ve potansiyel mekânlar olarak İstanbul’un araştırma kurumlarını keşfetmek