Forum:
Su Etrafında
Su Gibi
Merve Bedir, Duygu Cihanger Ribeiro

Salt Beyoğlu

4 Mart – 31 Aralık 2025

Rotte Merve Bedir’in 2012’deki Rotterdam Uluslararası Mimarlık Bienali sırasında ZigZagCity Festivali kapsamında Singer Sweat Shop’ta sergilenen <i>Rotte</i> adlı enstalasyonundan görünüm
Fotoğraf: Rubén Dario Kleimeer
Merve Bedir’in 2012’deki Rotterdam Uluslararası Mimarlık Bienali sırasında ZigZagCity Festivali kapsamında Singer Sweat Shop’ta sergilenen Rotte adlı enstalasyonundan görünüm
Fotoğraf: Rubén Dario Kleimeer
“Su, kaynak ve enerjinin kimyasal bir soyutlaması olarak kavranmadan önce ‘bakım ile arzuya dair ilişkileri’ yaratır ve somutlaştırır. Belirli bir formu olmayan ancak yaşamın şekillendirilmesinde hayati önem taşıyan su, sızıntı ve çatlaklarını bularak toplumsal ve ekolojik tarihin katmanlarını açığa çıkarır.”

Su Etrafında program dizisi kapsamında başlatılan “Su Gibi”, mimar Merve Bedir tarafından, şehir plancısı Duygu Cihanger Ribeiro iş birliğiyle yürütülen bir araştırma projesidir.

Bu araştırma grubunda katılımcılar, suyu bedenlere, kolektif pratiklere, gündelik mekânlara derinden bağlı heterojen bir oluşum olarak ele alacak; suyun kolonyal ve ataerkil sistemlerin dışında kalan toplumsal ve ekolojik katmanlarını keşfedecek. Araştırma üç aşamada gelişecek: Kanıt, tanım, bellek. İlk atölye çalışmasında, suyun Salt Beyoğlu yapısının altından, borularından ve çatlaklarından akışının izi sürülecek. Takip eden atölye çalışmasında suyun kitaplarda, sözlük ve ansiklopedilerde yer alan somutlaşmış anlamları ile örtük mekânsal dinamikleri irdelenecek. Araştırmanın sonraki aşaması, Orta Doğu Teknik Üniversitesi öğrencileriyle birlikte Ankara’da gerçekleştirilecek. Öğrenciler, müşterek bir kaynak olarak suyu inceleyecek; sulaklığın “kuru” topraktaki sosyal ve mekânsal karşılıklarını araştıracak. Suyun somutlaşmış anlamları ve örtük mekânsal dinamiklerine ilişkin araştırma bulguları, sudan bedenlere dair gündelik anılarla birleştirecek. Yaz döneminde yürütülecek çalışmada ise Ankara’nın kentsel mekânları ile köylerindeki su müştereklerinin yanı sıra akışkan ve iç içe geçmiş alanlar, hayalet altyapılar üzerinde durulacak. Araştırmada insan-ötesi antropoloji, Masao Adachi’nin peyzaj kuramı ile Gökçe Günel ve Chika Watanabe’nin patchwork [çok parçalı] etnografi yönteminden yararlanılacak.

PROGRAM

7-9 Mart, 10.00-17.00
Atölye: Salt Beyoğlu’nda Kanıt

Bu atölyede katılımcılar, suyun Salt Beyoğlu’nun altından, borularından ve çatlaklarından akışını haritalandıracaklar. Teknisyenler eşliğinde binanın su sistemlerini inceleyecek; su depoları, yangın sistemleri, temiz ve atık su sistemleri, mutfak, tuvalet ve diğer alanlardaki su kullanımı hakkında bilgi edinecekler. Aynı zamanda binanın su ile ilgili mekâna özgü unsurlarını da keşfedecekler. Zemin kattaki çatlakların tespiti için nem monitörleri kullanılacak. Uzmanların İstiklal Caddesi ve Salt Beyoğlu’nun altından geçen su sistemlerine ilişkin görüşleri paylaşılacak; çeşitli haritalar incelenecek. Atölye çalışması, binanın su sistemlerini gösteren bir enstalasyon ile sonuçlanacak. Katılımcıların, atölyenin en az iki oturumuna katılmaları beklenmektedir.

21 Mart, 10.00-18.00
Atölye: Suyun Somutlaşmış Anlamları

Bu atölyede katılımcılar, suyun kırsal ve kentsel bağlamlardaki farklı anlamlarını ve özellikle Ankara’nın engebeli arazisindeki mekânsal dinamiklerini keşfedecekler. Hikmet Birand’ın Anadolu Manzaraları (1957), Eşref Özand’ın Ankara Şehri Su Tesisleri (1967), Önder Şenyapılı’nın İsim İsim Ankara (2013), Mehmet Tuncer, Necati Yalçın ve Savaş Sönmez’in Doğal, Tarihsel ve Kültürel Değerleriyle Kaybolan Ankara (2022) adlı kitapları ile Nişanyan Sözlük ve Deyimler Sözlüğü bu incelemelere rehberlik edecek. Suyla ilişkili kavramların etimolojisi, biçimleri ve dolaşımını ele alan ortak bir çizim üzerine çalışılacak. Atölye çıktıları, su kozmolojilerinin görselleştirilmesine katkıda bulunacak.

Araştırmanın bir sonraki aşaması, Orta Doğu Teknik Üniversitesi’ndeki “Kapsayıcılık ve Çeşitlilik için Kamusal Mekânlar” dersini alan öğrenciler ile birlikte Ankara’da gerçekleştirilecek.

7-9 Mart ve 21 Mart tarihlerinde gerçekleştirilecek atölye çalışmaları herkese açıktır. Program dili Türkçe’dir; katılım 15 kişiyle sınırlıdır. Katılımcıların her iki atölyeye de katılmaları beklenmektedir. Başvuru için 24 Şubat Pazartesi saat 18.00’e kadar bu formun doldurulması gereklidir. Değerlendirme sonucu belirlenen katılımcılarla 26 Şubat Çarşamba günü iletişime geçilecektir.

Atölye çalışmalarına ek olarak 7 Mart Cuma günü K. Mehmet Kentel ile Merve Bedir, herkesin katılımına açık bir söyleşi gerçekleştirecek.

Merve Bedir, misafirperverlik ve hareketlilik altyapılarının yanı sıra kolektif zekâ ile peyzaj tahayyülleri üzerine çalışan bir mimar ve araştırmacıdır. Aformal Academy (Pearl River Delta), Matbakh/Mutfak Atölyesi (Gaziantep) ve Mekânda Adalet Derneği’nin (İstanbul) kurucu ortaklarından olan Bedir, lisans eğitimini Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde, doktorasını Delft University of Technology’de tamamladı. Hong Kong Üniversitesi Mimarlık Bölümü’nde yardımcı doçent olarak sulak alanlar ve Design Academy Eindhoven’da kumullar üzerine araştırmalar yürüttü. 2023’te UIA World Congress of Architects kapsamında “Design for Partnerships for Change” panelinin eş başkanlığını yaptı. 2024’te Feminist Infrastructural Critique için “Kitchen Workshop: Cityzenship as Infrastructure” başlıklı makaleyi kaleme aldı ve e-flux Architecture‘da yayımlanan “New Silk Roads“un eş editörlüğünü üstlendi. Hâlen École Polytechnique Fédérale de Lausanne (EPFL) Mimarlık Fakültesi’nde misafir öğretim üyesi olarak görev yapan Bedir’in son dönemde gerçekleştirdiği tasarım projeleri arasında Gaziantep’teki MutfakNa ile İstanbul’daki Postane bulunmaktadır. Vocabulary of Hospitality (İstanbul ve Rotterdam, 2015 ve 2022), uncommon river (Plovdiv, 2015) ve Automated Landscapes (2017-2019), küratörlüğünü yaptığı sergiler arasındadır. Çalışmaları BAK (Utrecht, 2025 ve 2023), Cooper Hewitt, Smithsonian Design Museum (New York, 2023), Venedik Mimarlık Bienali (2021), São Paulo Mimarlık Bienali (2017) ile Bi-City Biennale of Urbanism/Architecture ve İstanbul Tasarım Bienali’nin çeşitli edisyonlarında yer almıştır.

Duygu Cihanger Ribeiro, akademi, tasarım ve sanatsal pratiklerin kesişiminde çalışmalar yapan bir şehir plancısı ve araştırmacıdır. Hâlen yardımcı doçent olarak görev yaptığı Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü’nde lisansını, aynı kurumun Kentsel Tasarım Programı’nda yüksek lisansını tamamlamıştır. Doktora derecesini ise kentsel mekânda tasarım ve kendiliğindenlik ilişkisine odaklanan teziyle Ghent Üniversitesi’nden almıştır. TED Üniversitesi’nde yardımcı doçent (2019-2020); Ghent (2021), Lizbon ve Aveiro (2023-2024) üniversitelerinde misafir araştırmacı olarak bulunan Cihanger’in çalışmaları, enformel kentleşme, kamusal alan, gündelik yaşam, kapsayıcı tasarım, göç ve kent sosyolojisi gibi konular odağında kentsel yapıların toplumsal boyutlarını irdelemektedir. Ayrıca kolektifler ve kâr amacı gütmeyen kuruluşlarla iş birliği içerisinde sergi, atölye çalışmaları ve disiplinlerarası projelerde yer almaktadır.

Bu araştırma, Hollanda Krallığı’nın desteğiyle gerçekleştirilmektedir.

PAYLAŞ